ХХ ғ. соңы - ХХІ ғ. басындағы Орталық Азия аймағындағы мемлекеттердегі саяси трансформациялану

Автор работы: Пользователь скрыл имя, 22 Апреля 2012 в 14:26, дипломная работа

Краткое описание

Диплом жұмысының өзектілігі. Жаһандану жағдайында өтпелі кезеңдегі саяси жүйелердің трансформациялануы мәселелерін зерттеудің өзектілігі бірқатар себептерге негізделеді. Олардың қатарына ең бірінші кезекте бұрын саясаттану тұрғысынан сараптамаға салынбаған саяси жүйе түрлерінің қызмет ету ерекшеліктерін танып-білу мен сипаттама беру, өтпелі қоғамның әлеуметтік тұрғыда күйзеліссіз модернизациялануын қамтамасыз ете алатын саяси жүйелердің тиімді параметрлерін анықтау, өтпелі қоғам институттарының аймақтық және жаһандық әлемдік жүйеге интеграциялану мүмкіндіктерін айқындау жатады

Содержание

ҚЫСҚАРТУЛАР.........................................................................................................3

КІРІСПЕ....................................................................................................................4-9

1 ОРТАЛЫҚ АЗИЯ МЕМЛЕКЕТТЕРІНДЕГІ ТРАНСФОРМАЦИЯЛАНУДЫҢ СТРАТЕГИЯЛЫҚ ЭВОЛЮЦИЯСЫ ЖӘНЕ ҚАЛЫПТАСУ КЕЗЕҢДЕРІ...............................................................10-31
Орталық Азия мемлекеттеріндегі өтпелі кезеңдегі саяси саладағы жағдай..............................................................................................................10-19
Қалыптасқан саяси және экономикалық жүйеден жаңа жүйеге өтудегі аймақтық тәжірибе..........................................................................................19-31

2 ОРТАЛЫҚ АЗИЯ МЕМЛЕКЕТТЕРІНІҢ СТРАТЕГИЯЛЫҚ ӘРІПТЕСТІК ҚАТЫНАСЫ, ІШКІ ЖӘНЕ СЫРТҚЫ ФАКТОРЛАРДЫҢ ЫҚПАЛЫ............................................................................................................32-57
2.1 Ресей мен Қытайдың Орталық Азия республикаларына қатысты
саясаты............................................................................................................32-40
2.2 Орталық Азияға қатысты АҚШ-тың, ЕО-тың ұстанымы..........................40-49
2.3 Орталық Азия елдерінің ХХІ ғ. саяси трансформациялануының
нәтижелері.......................................................................................................49-57

ҚОРЫТЫНДЫ......................................................................................................58-61

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР.................................................................62-64

ҚОСЫМШАЛАР.......................................................................................................65

Вложенные файлы: 1 файл

Диплом.docx

— 177.12 Кб (Скачать файл)

Орталық азиялық интеграция немесе ынтымақтастықтың қалыптастырудағы кедергілерді қазақстандық мамандар аймақ мемлекеттерінің өзара сенімділіктің жоқтығынан деп тапса, неміс авторлары оны демократиялық құндылықтардың орнықпауынан деп есептейді. Неміс саясаттанушыларының пікірінше, аймақтық ынтымақтастық тек саяси элиталардың ғана емес, сонымен қатар халықтың мүдделерін қорғайтын шынайы партиялардың іске қосылуымен жүзеге асырылуы қажет, өйткені, халықтың интеграцияға жақын болуы маңызды фактор.

Орталық Азия мемлекеттерінің  саяси дамуын сараптай келе, елдер  арасында келесідей ортақ тұстар белгіленді:

    • саяси моноцентризм (Қырғызстаннан басқа);
    • көлеңкелі саясаттың ашық түріне қарағанда басымдығы

(Қырғызстаннан басқа);

    • сыртқы саяси плюрализм;
    • экономикалық белгісіздік.

Сонымен қатар бес мемлекеттің  өзара ерекшеліктер де бар:

    • күн тәртібіндегі әр түрлі саяси, экономикалық бағыт;
    • президенттік биліктің легитимділігін (заңдылығы) сақтауда түрлі механизмдер;
    • ішкі және сыртқы қауіптер деңгейінің әр түрлі сатысы.

Осы тұста ОҚКҰ-ның Бас хатшысы Николай Бордюжидің

Еуразиялық медиа-форумда посткеңестік кеңістіктегі салмақты қатерлер жөнінде мәлімдемесіне қысқаша тоқталған жөн. Елеулі қауіпті тұстар қатарына хатшы революцияның экспортталуын, белгілі бір мемлекеттерге жаңа саяси тәртіп элементтерін жасанды енгізу әрекеттерін, сонымен қатар ОҚКҰ мүше мемлекеттері мен жалпы посткеңестік кеңістік маңындағы әскери инфрақұрылымның орнатылуын жатқызды. Бордюжа Орталық Азия мен посткеңестік өзге де аймақтарға қатысты кез келген мәселені сол аймақ елдері мен саяси элиталарының келісімінсіз шешуге болмайтындығы мәлімдеді. осыған ұқсас пікірді Қазақстан Республикасының сыртқы істер министрі Марат Тәжин да айтқан болатын.

Аймақ мемлекеттерінің әрқайсысы  өзіндік саяси әрі экономикалық даму траекториясында ілгері басып  келе жатқанымен, ортақ үш үрдісті  байқауға болады:

    1. президенттік билікті нығайту:
    • конституциялық механизм арқылы (Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан);
    • салмақты саяси бәсекелестерді бейтараптандыру жолымен (Қырғызстан, Тәжікстан, Түркменстан);
    1. сыртқы ойыншылармен «аралық (дистанциялық) әріптестік» саясатын дамыту;
    1. «құбыр салу бәсекелестігінде» анағұрлым белсенді қатысу (Қазақстан, Түркменстан, Өзбекстан).

Орталық Азиядағы мемлекеттер  арасындағы қатынастар игілікті және бейтараптықты көрсеткенімен, екіжақты қатынастардағы мәселелер шешілмеген күйінде, алайда осы мәселелердің жағдайы  шиеленісе түсудің нәтижесінде  әлдеқайда жылдам орнығатын аймақтық интеграцияға ұласуы мүмкін. Орталық Азияға қатысты сыртқы акторлар саясаты тұтас аймаққа бағытталуына байланысты аймақтық ынтымақтастықты қалыптастыру ісі өз мәніне ие болмайынша жалғастырылуы қажет. «Транзиттік көпір» статусына ие болу тек Қазақстанның ғана емес, барлық орталық азиялық мемлекеттердің мүддесі, жан-жақты даму үшін шетелдермен байланыстардың шегерілуіне жол бермей, керісінше Еуропа мен Азия елдері арасындағы бағыттарды ширату қажет.

«Транзиттік көпір» статусына  ие болу барлық орталық азиялық мемлекеттердің мүддесі, жан-жақты даму үшін шетелдермен байланыстардың шегерілуіне жол бермей, керісінше Еуропа мен Азия елдері арасындағы бағыттарды ширату қажет.

 

 

 

 

 

 

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

 

1

Оффе К. Туннель в конце  света, расследования политической трансформации на новом Востоке. Кампуз - Франкфурт-на-Майне – Нью-Йорк, 1994.

2

Ашимбаев М.С. Политический транзит в Казахстане: содержание процесса и его особенности. Алматы, 2001.

3

Дадабаева З.А. Особенности  развития политической системы в  Центральной Азии. Научный доклад. — М.: ИЭ РАН, 2009.

4

Амрекулов Н. Размышления  о главном. Пути к устойчивому  развитию. Алматы, 1998.

5

Ниязи А.Ш. Киргизия и Туркмения: сравнительный анализ моделей развития / Азия и Африка. 2006. №7.

6

Kyrgyzstan. Bertelsmann Transformation Index 2010.

7

Политический переход  в Кыргызстане: проблемы и перспективы. Доклад №81 МГПК // Азия. 11.08.2004.

8

Омаров Н. Между кланами. Эволюция политической системы Кыргызстана  в 90-е годы ХХ – начале ХХІ в. // Политический класс 2005. №13 (http://www.politklass.ru/cgi-bin/issue.pl?id=195).

9

Кынев А. Кыргызстан до и  после «тюльпановой революции». Политическая ситуация в Кыргызстане в 1990-2004 гг. (http://www.stratagema.org/polittechnology.php?nws=gq14p1781632563).

10

Курманов З. О проблемах партогенеза в Кыргызстане // Центральная Азия и Кавказ. 2004. №5(35).

11

Годы, которые изменили Центральную  Азию. / под ред. Т.Мастюгина. М., 2009.

12

Алимов Р. Центральная Азия: общность интересов. Ташкент: «Шарк». – 2005.

13

Конституция Туркменистана  1992 г. С изменениями и дополнениями от 27 декабря 1995 г. // Нейтральный Туркменистан. 09.01.2010.

14

Ниязов С.А. Наше отношение  к СНГ (6 сентября 1993 г.) // Ниязов С. Независимость. Демократия. Благополучие. Книга ІІ. Ашхабад. 1994.

15

Демидов М.С. Постсоветский  Туркменистан. М., 2002.

16

Кадыров Ш. Нация племен. М., 2003.

17

Стратегические перспективы: ведущие державы, Казахстан и  центральноазиатский узел / Под ред. Р.Легволда; пер. с англ. М.: Интердиалект+, 2004.

18

Аллисон Р. Центральная Азия и Закавказье: региональное сотрудничество и фактор Российской политики. Рабочие  материалы. №10. М.: Московский центр Карнеги, 2004.

19

Левитин Л. Узбекистан на историческом повороте. М.: Вагриус, 2001.

20

Байлоуни Э.М. Эмоции, бедность или политика? Неправильные представления  об исламистких движениях // Взаимосвязи  (Консорциум «Партнерство ради мира») военных академий и институтов по изучению вопросов безопасности. Т.Ш. №1. 2009.

21

Хаусхофер К. О геополитике. Работы разных лет. М.: Мысль, 2001.

22

Старр Ф. Партнерство для  Центральной Азии // Россия в глобальной политике, 2005. Т. 3. №4.

23

Султанова Л., Гайсина А. Республика Узбекистан. Экономика // Центральная  Евразия 2007. Аналитический ежегодник. Швеция: СА & СС Press, 2008.

24

Ертысбаев Е. Некоторые аспекты  президентской изибирательной кампании в Казахстане (октябрь-декабрь 1998 г.) // Центральная Азия и Кавказ. 1999. №1.

25

Состоявшееся государство // Эксперт. 14.10.2010. №38.

26

Назарбаев Н. Стратегия развития Ассамблеи народов Казахстана: национальное согласие, безопасность, гражданский мир // Казинформ. 15.11.2009.

27

Послание президента народу Казахстана // Казинформ. 04.04.2003.

28

К.Бакиев. «Стратегия ЕБРР в Кыргызстане». 10.01.2010. (http://www.eurasianet.org)

29

Куртов А. Демократия выборов  в Казахстане: авторитарная трансформация. М., 2001.

30

Абазов Р. Политические преобразования в Кыргызстане и эволюция президентской  системы // Центральная Азия и Кавказ. 1999. №1(2).

31

Грозин А. Альтернативы нет // http://arabeski.globalrus/comments/133982/. 06.09.2005.

32

Каменов С. Внешняя политика Туркменистана // Центральная Азия и Кавказ, 4(22), 2002.

33

Н.Назарбаев. Ұлыбританиядағы секілді батыстық үлгідегі демократияны құру үшін Қазақстанға 20 жылдай уақыт керек. "Kazakhstan Today" №90-93 (25939) 12 наурыз, 2010.

34

Богатуров А.Д., Дундич А.С., Троицкий Е.Ф. Центральная Азия: «отложенный  нейтралитет» и международные отношения  в 2000х годах.  Очерки текущей политики. 4-басылым. М.: НОФМО, 2010.

35

Ашимбаев М. Современная  геополитическая ситуация в центральной  Азии в контексте интересов мировых  и региональных держав // Казахстан  в глобальных процессах, 2005, 2.

36

Чжао Хуашэн. Китай, Россия, США: интересы, позиции, взаимоотношения  в Центральной Азии//Центральная  Азия и Кавказ. – 2004. - №5.

37

Злобин Н. Москве необходима новая стратегия в СНГ // Независимая газета. 21.05.2009.

38

Совместная декларация Кыргызской Республики и Китайской Народной Республики. 9 июня 2006 г., г.Пекин // Слово Кыргызстана. 10.06.2009.

39

Бао И. Китай: стратегические интересы в Центральной Азии и  сотрудничество со странами региона // Центральная Азия и Кавказ. –  2008. - №5(17).

40

Малышева Д. Центральная  Азия в свете «демократических революций» // Мировая экономика и международные  отношения. 2006. №8.

41

Ли Лифань, Дин Шиу. Геополитические  интересы России, США и Китая в  Центральной Азии//Центральная Азия и Кавказ. – 2004. - №3.

42

Зиновьев Г. Отношения  в треугольнику Вашингтон – Пекин - Тайбэй: политические аспекты (2000-2003гг.)// Проблемы Дальнего Востока. – 2004. - №2.

43

Касенов У. Новая «Большая игра» в Центральной Азии? Апрель, 2011. http://www.ca-c.org/journal/08-1997/st_11_kasenov.shtml

44

Starr F. Partnership for Central Asia // Foreign Affairs. 2005. №3-4. July-August.

45

Курганбаев А.Х., Мовкебаев  Г.А. Центральная Азия сегодня: геополитический  дискурс/Интересы ЕС, КНР, России и США в Центральной Азии. – Бишкек: Фонд им.Ф.Эберта, Исслед.центр «Седеп», 2004. 

46

Nancy Lubin. Central Asia: issues and challenges for United States policy. In Ali Banuazizi and Myron Weiner, eds., The New Geopolitics of Central Asia and Its Borderlands. Bloomington: Indiana Inversity Press, 1994.

47

М.Лаймуллин. Центральная Азия. Выпуск № 11 (377). 23 наурыз, 2011.

http://vpk-news.ru/articles/7355

48

Байзакова К. И., Губайдуллина М. Ш. Опыт европейской интеграциии  его применение на территории Центральной  Азии//Центральная Азия во внешней  политике Европейского Союза/Под ред. Ж.У. Ибрашева. Алматы, 2004.

49

М.Тәжин. «New Europe»  апталығында жарияланған мақаласы. 15 мамыр, 2010. http://kz.government.kz/documents/publications/126

50

Румер Б. Центральная Азия – десять лет спустя // Центральная Азия и Южный Кавказ. Насущные проблемы. Алматы, 2002.

51

Гейс П.Г. Правовая культура и политические реформы в странах  Центральной Азии // Центральная  Азия и Кавказ. – 2001. – №6 (18).

52

Джекшенкулов А. Новые  независимые государства Центральной  Азии в мировом сообществе. –  М.: Научная книга, 2000. – С.86.

53

Сейдахметова Б. Трансформация политических режимов в странах Центральной Азии. 12.04.2011. URL: http://www.24kg.org/osh/76396-yeksperty-respublik-centralnoj-azii-obratilis-k.html

54

Көшкімбаев С. Центральная  Азия на путях интеграции: геополитика, этничность, безопасность. А., 2002.

55

Токаев Т. Казахстан и  Запад в условиях глобализации. М., 2009.

56

Кузьмина Е.М. Геополитика  Центральной Азии. Отв. ред. Л.Б.Вардомский. - М.: Наука, 2007.

57

Омаров Н.М. Государства  Центральной Азии в эпоху глобализации: поиски стратегии развития. Бишкек: Принтхаус, 2008.

58

Белокриницкий В.Я. Центральная  Азия в евразийской перспективе // Восток, 2010. № 5.


 


Информация о работе ХХ ғ. соңы - ХХІ ғ. басындағы Орталық Азия аймағындағы мемлекеттердегі саяси трансформациялану