Физикадан вертуалды зертханалық жұмыстарды жасауда Macromedia Flash бағдарламасын қолдану әдістемесі

«Белсенді физика»  бағдарламалық – әдістемелік  кешені ( жасаушы «Pi-Logic Research Group»  компаниясы) негізгі түсініктерді қалыптастыруға физика бойынша есептерді шеше білу дағдысына және олардың  әртүрлі  жағдайларда белсенді қолануына  арналған.

Тапсырмалар базасы есептер – жағдайлардың 6000  нұсқасынан тұрады, одан пайдаланушы өз бетінше мұғалімнің жеке әдістемесін, ескере отырып оқыту сценариін құра алды.  Әрбір бөлім бойынша жеке сабақтарға сәйкес, бірнеше дайын оқыту  сценариының нұсқалары бар.  Алынған материалдың мазмұны мен деңгейі 7-10 сыныптардың оқулықтарына, бағдарламасына сәйкес: «Физикаға кіріспе» (7-і сынып); «Электрлік құбылыс» (8-і сынып); « Жарықтық құбылыстар», «Кинематика», «Динамика», «Тербеліс» (9-ы сынып); «Молекулярлық физика негіздері», «Физикалық практикамға кіріспе» (10-ы сынып).

БПҚ дәстүрлі ғана емес, сондай-ақ оқытудың инновациялық моделін жүзеге асырылуы, оқытудың компьютерлік технологиясының шегінің  кеңеюі, ойлаудың дамуы мүмкіндігін  қамтамасыз етеді. БПҚ сабақта да, сабақтан тыста, үй жұмысында да қолдануға есептелген. Оның қолданылуы «толық меңгерілуі» модель шегінде, әсіресе нәтиже маңызды болған кезде барынша тиімді.

БПҚ « Тірі Физика» (Internactive Phusics),Knowiedge Revolution калифорниялық  фирмасымен құрылған, ол модельдеуші оқыту ортасына ұқсайды. Бұл виртуалды конструктор, мұнда мұғалім мен оқушы бағдарламалау элементін қолданбай-ақ, механикалық нысандар моделін өз бетінше құра және зертей алады.

«Тірі-физика»  бағдарламасы – бұл виртуалы зертхана, мұндай эксперименталды қондырғылар тез «құрылады және гравитациялық, электростатикалық, магниттік және басқа өрістердегі қозғалыстарды зертеу бойынша зертханалық жұмыстар өткізіледі. Қазіргі заманға сай есептегіш аппаратар анимация құралдары, көп санды қосымша функциялар «Тірі физиканы» мектептегі физиканы оқытудың  ынғайлы және қуатты құралы етеді.

«1С: школа. Физика, 7-11 сынып, көрнекі оқулықтар кітапханасы» «1С» фирмасымен шығарылған білім беру кешені, іздеу жүйесімен қамылған, мультимедия – нысандардың кітапханасына ұқсайды. Кітапхана негізгі және орта мектептерге арналған, федералды оқулықтар тізіміне енген, 18 оқулықтың кез-келгенінің мазмұнына сәйкес, нысандардың жинағын қалыптастыруға мүмкіндік береді. Білім беру кешені сабақтарды жүргізуге, рефераттарды құруға, виртуалды эксперименттерді құруға, интерактивті баяндамалар мен мультимедия – презентацияларды жасауда қолдануға арналған. Білім беру кешенінің  бөлімдері мыналардан тұрады: Механика, малекулярлы физика және термодинамика, электродинамика, оптика, арналғаны салыстырмалық теориясы, кванттық және ядролық физика, таным әдістері.

Білім беру кешені мыналардан тұрады: 63 анимация, 41 видео  фрагмент, 96 модель, 162 фотосуреттер, 320 суреттер, 465 анықтамалар, 125 формула, 45 кесте. Барлығы 1300 аса оқу нысандары. БПҚ бай политехникалық материалдан тұрады. Бағдарлама интерфейсі өте қолайлы. Кітапхана мыналардан тұрады: нысандар жинағы әр-түрлі электронды көрнекілік оқулықтары: белгілі типтегі автоматтандырылған жүйесі; оқушыға өз бетінше мәтіндік және мультимедиа нысандар, плакаттар және презентация құруға мүмкіндік беретін блоктар. Бағдарлама 7-11 сыныптардың оқушыларының жас ерекшеліктеріне сәйкес.

БПҚ «электронды  көрнекі оқулықтар кітапханасы C&М, физика 7-11», «КиМ» компаниясымен  құрылған ( Кирилл и Мефодий), бұл ақпараттық жинағынан тұратын (1453), физикалық процестермен құбылыстар көрсететін электронды құрал: видео фрагменттер – 85 дана, суреттер - 371 дана, анимация -78 дана, модель – 44 ,диаграммалар, схемаллар және графиктер -53 шт, мәтіндік жазбалар – 677, формулалар – 117, интерактивті өзара әрекет нысандары мен ойындар – 28. Электронды көрнекі оқулықтар кітапханасында «Ақпараттық нысандар констукторы», «Презентациялар конструкторы»,  және «Презентация плирі» бар.

Презентация конструкторы презентация құру үшін негізі құрал болып табылады және көрнекі материалдарды қалыптастыру үшін редакторға ұқсайды. Мұғалім өз бетінше мәлеметтер базасынан сабақ үшін дайын мәтіндерді, фотографияларды, суреттерді, анимацияларды, инттерактивті эксперементті қолдана отырып құрады.

Презентация слайдтары  әмбебап шаблондарының негізінде  құрылады және пайдаланушының жеке портфеліндей сақталуы мүмкін, көрнекі материалдардың тематикалық группасына ұқсайды.

Физика бойынша  мультемедиа – кітапхана осы  пәндік облысты ашатын, компаненттерден тұрады:

• Нақты визуалды қатар: экспанаттар, пәндік облысының нысандарының фотосуретері, ғалымдар портреті, пәндік облыстың құбылыстары мен процестерінің видеофрагменттері, видео экскурсиялар, виртуалды нақтылық нысандары.
• Символдық нысандар және іскерләк графикасы: схемалар, диограммалар, түсіндірме мәтіндер, формулалар, тақырыптары және басқа элементтері.
• Синтезделген визуалды қатар: екі-үш өлшемді статикалық және динамикалық моделдер, нысандардың, жасырын құрылымдардың, құбылыстардың элементтердің көріністері, интерактивті модельдеу нысандары.

Мұғалімге көмекке  ақпараттық нысандардың контукторымен, презентация констукторымен және презентация  плеерімен жұмыс істеу бойынша  ұсыныстар берілген. Мұндай БПҚ оқыту  мүмкіндіктерін принципиалды кеңейтеді, 4 негізгі моделден тұрады: жұмыс үстелі, ақпараттық нысандарды сақтау орны, пезентация констукторы, презентация плеері. БПҚ мұғалімді ауыстырмайды және дәстүрлі жазба оқулықтарды ауыстырмайды, тек білім алудың қосымша ақпараттық каналын құрайды оқушылардың шығармашылық және зерттеу қызметтінің дамуына себебкер.

БПҚ 7-11 сынып  оқушыларына арналған. Мультимедиа-компонеттердің синтезі ( мәтін, дыбыс, видео, анимация) мен ақпаратты көру, есту және эмоцияналды  деңгейде қабылдау мүмкіндігін қамтамассыз  етеді, ал оқушының материалды күшті меңгерлуіне жетуге мүмкіндік береді.

Жоғарыда аталған  оқу бағдарламаларынан басқада  БПҚ бар. Оларға қысқаша сипатама берейік.

БПҚ «физика7-11.Практикум». («Физикон» және «Формоза» фирмалары  бірігіп шығарған) электронды оқулық, дәрістік материалдан, зертханалық және практикалық жқмыстардың көп мүлшері, тесттер мен физика бойынша тапсырмалар. БПҚ да политехникалық матиериалға бай. БПҚ тек мектептік емес, ЖОО бағдарламаларының элементтерінен тұрады. Білімді бақылау тест түрінде жүзеге асырылады. Бағдарлама интерфейсі қарапайым, түсінікті және дамушы оқу теориясына толығымен сәйкес, оқушыда бағдарламамен жұмыс істеу қалауы артып отырады. Пән аралық байланыс математика, технология, химия және биология курстарымен байланысты.

БПҚ «Руссобит – педогог вся физика» физиканың мультимедиалық курсы («Руссобит-М» фирмасы жасаған) оқышылар, талапкерлер, төменгі курс студенттеріне арналған анықтамалық оқулық. Курс сабақ дәріс түрінде жасалған. Оқу біткен соң білімдерін тест бойынша тексеруге болады. Бағдарлама интерфейсі қарапайым.

БПҚ «курс физики ХХІ века» (авторы Л.Я. Боревский, компания «Медиахауз») механиканы барлық бөлімі бойынша толық теориясынан және есептердің шеуінен  тұрады. Материал үш деңгейден баяндалады: негізгі  физикалық заңдар мен белсенді есте сақтау үшін формулалар; метириал бөлшегін түсінуге көмектесетін комментарийлер; физико-техникалық факультетке түсушілерге қосымша мәлеметтер.

БПҚ «Подготовка  ЕГЭ. Физика» ( жасаушы – «Физикон»  фирмасы) жалпы білім беретін  мектептердің 11 сынып оқушыларына, лицей, гимназия, колледждерге, бірыңғай мемлекетік емтиханға дайындаушыларға арналған. Курс лекция, практикалық тапсырмалар, дайындықты, қорытынды тесттерді тексеру, емтихандық тапсырмалар түрінде орындалған. Материал анықтамалық кестелермен, физикалық сөздікпен және оқушының үлгерімі журналымен толықтырылған.

БПҚ «Физика» - мультимедиалық оқу құралы («Просвещение»  баспасы) видеодемонстрациялар, тәжірибелер  және анимациялр көрсетілген, дыбыстық дәріс-сабақтар. Әрбір сабақ пен  тақырыптың  соңында дайындалу және тексеру тапсырмалары берілген. Негізінен курс жалпы білім беретін мектептерде физиканы өз бетінше оқуға арналған.

БПҚ «Вертуальная физика» ( жасаушы – «Stratum Group»  компаниясы) – компьютерлік модельдеу  зор мүмкіндіктері бар оригинал құрал. Бағдарламаның ерекшелігі, ол әрекет үшін «ашық» болып табылады.

Бағдарлама  модельдері каталогынн, физикалық тапсырмаларды  шешу, бақылау тесттерінен, бақылау  жұмыстарынан тұрады. БПҚ «Физика  в компьютерных фильмах» ( жасаған  – «Северный очег» шығармашылық өндірістік бірлестігі) – тоық видеофрагментті түріндегі физикалық дәрістермен толықтырылған бағдарлама. Бағдарламада мектепттік физика курсының  барлық бөлімдері бойынша физикалық құбылыстардың көрнекі модельдері көрсетілген. Көп физикалық тапсырмалар (1300) және физикалық тесттер берілген. Бағдарлама жалпы білім  беретін мектептердің, лицейдің, гимназиялардың, колледждердің  9-11 сынып оқушыларына арналған.

БПҚ «Анимация  физических процессов» ( жасаған –  «Сиптек» компаниясы) түсіндірме видеоиллюстрациялары бар дәріс формасындағы теоретикалық материалдармен толықтырылған, физикалық процестер мен құбылыстардың анимациясын көрсетеді. Бағдарламада физикалық құбылыстардың көп модеоі бар. Бағдарламада ұсынылған  физикалық материал физиканы терең оқығанда, физика бойынша элективті және факультативті курс барысында қолданылуы мүмкін.

БПҚ «Model Vizion Studium» (MVS) күрделі динамикалық жүйелердің инттерактивті визуалды моделін  тез құрудың интелеграциялық  графикалық қабықшасыа ұқсайды. Еркін  таралатын MVS 3,0 пакет версиясы  www.exponenta.ru сайдтында.

Пакеттің ерекшелігі: үздіксіз – дискретті динамикалық  жүелердің қолайлы және  адекватты  визуалды сипаттамасы: есептеулердің  сандық әдістерін жүзеге асрудың  сенімділігінің жоғарғы дәрежесін қамтамасыз ету; моделдеуді қолдау және модельдеу нәтижесінің жоғарғы визуализациясы.

БПҚ «Ассистент. Физика 9 класс» ( жасаған –«formoza software House» ). Бағдарламада оқу процесінің ұйымдық және құрамдық жақтары арасындағы өзара байланыс жүзеге асырылады. Әкімшілік блок сынып журналының электронды шаблонымен  көрсетілген, интерфейсі мен функцианалы толығымен әдеттегі журналмен бірдей. «Презентация проигрывателі» деген бағдарлама нақты мектептегі сабаққа мултимедиа сабақтың тұруының, демонстрациясының, констуциялануының тапсырмасын шешеді. Сондай –ақ мұнда астрономия бойынша «Ғаламның құрылуы және эволюциясы», «Аспан сферасы мен аспан координаттары » тақырыптары қарастырылады.

БПҚ әртүрлі  типтегі нысандар: мәтіндер, суреттер, геометриялық фигуралар, флэш –нысандар, видеорөлдер орналасатын слайдтар жинағына ұқсайды.

Ыңғайлы көп  конді интерфейс оңай құрылады және мұғалімдердің жеке қалауын ескереді. Ол тіпті бастапқы пайдаланушылар үшінде қолданғанда түсінікті және қарапайым. БПҚ да пән аралық байланыс астрономия, биология және математика жақсы политехникалық материал көрсетілген. БПҚ 300-ге жуық суреттермен схемалар, 85 флэш – роликтер, 29 ғалым биографиясы,  12 есептен тұрады.

БПҚ әдістемелік  талдауын жасай отырып, тиісті:

1. БПҚ арналған білім деңгейін айқындау;
2. БПҚ арналған оқу профилін айқындау;
3. БПҚ арналған оқу сыныбын анықтау;
4. БПҚ көсетілген оқу материалдарының, мемлекеттік білім стандартының міндеті минимумына сәйкестігін бағалау;
5. Мемлекеттік білім беру стандартының шегіне шығатын, БПҚ оқу материалының мазмұнына қойылатын, сұрақтарды анықтау;
6. БПҚ қойылған оқу материалын физикалық құрамның зат дұрыстығына тексеру;
7. БПҚ құрамындағы материалдың әдістемелік көрінісінің зат дұрыстығына тексеру, тақырыптармен бөлімдерге бөлуді орындау;
8. БПҚ құрамындағы қойылған педогогикалық қажеттілік затына бөлімдер мен тақырыптар таңдауды орындау;
9. БПҚ бөлімдері мен тақырып мазмұнының байланыс ізбасу принціпін затына тексеру;
10. Оқу материал құрамында басқа пәндермен пән аралық байланыстарының бар екендігін анықтау;
11. Физика бойынша үйірме және факультатив сабақтарыда, элективті курстарда БПҚ оқу материалдарын қолдану мүмкіндігін бағалау;
12. Кешендегі БПҚ басқада физиканы оқыту құралдарымен бірге қолдану жарамдылығын анықтау;
13. Өз бетінше оқу немесе нақты оқу орындарында физиканы оқыту процесіндей жетуге тиісті мақсаттарға БПҚ сәйкестігі туралы жалпы қор<span class="dash041e_0431_044b_0447_043d_044b_0439__Char" style=" font-family: 'Times New Roman', 'A