Үш бөлмелі пәтер интерьерін жобалаудағы теориялық негіздер

Автор работы: Пользователь скрыл имя, 09 Сентября 2015 в 08:03, курсовая работа

Краткое описание

Құрылыс пен реконструкцияның, жобалау қарқынының артуы үзіліссіз болып, дамуды басқару тетігіне айналдырып отыр. Соған байланысты, жобалау нысандарының түрі де өседі: үйді емес, тұрғыни орынды, нақтылы адамдар топтарына (контингент) арналған қоғамдық ғимараттар жүйесін жобалау; ықшамдалған қызметтік схемалар бойынша емес, ортаны тұрғызу мен игерудің жергілікті заңдылықтарына сай жобалау.

Вложенные файлы: 1 файл

Бексұлтан диплом.docx

— 175.23 Кб (Скачать файл)

Пәтерлердің жайлылық деңгейі оның жобалану сапасына сай болады. Оның кеңістіктік шешімін бағалау пәтердің тұтастай гигиеналық, қызметтік, психологиялық, эстетикалық т.б. талаптарға жауап беруімен анықталады. Бірақ пәтердің қызметтік талаптары жайлылық деңгейінің негізгі бағалау өлшемі болып табылады.

Пәтер әр адамның өмірінің әр кезеңінде 40 тан 100%-ға дейін уақыты өтетін микроорта. Жанұяның орналасқан пәтері оның әр мүшесінің, сонымен қоса тұтастай жанұяның қажеттілігін неғұрлым жақсы қанағаттандыратын болса, соғұрлым олар өздерінің мақсаттарын жетістікпен іске асыра алады. Пәтер әрқашанда әр тұлғаның еркінситін және жанұялық байланыстардың дамуы мен нығаюына игі ықпал ететін орын болуы қажет.

Кез-келген пәтердің құрылымын шартты түрде ішкіжай, яғни оның сәулеттік-кеңістіктік ұйымдастырылуы, жоспарланған жабдықтарымен қоса техникалық қамсыздандырылуы және жиһаздарымен қоса жабдықталу заттары деп үш құрамға бөлуге болады. Алғашқы Үш компонент толықтай пәтердің жобалануымен, оның конструкциясымен және сәулетшінің ойымен анықталады. Ал үшінші компонент тұтастай пәтер тұрғындарына байланысты, бірақ пәтерді жиһазбен жабдықтау, оларды орналастыру мүмкіндіктері әрбір бөлменің габариттік өлшемдеріне, есік, терезелердің саны мен өлшемдеріне, яғни ол да сол пәтердің жобасына байланысты. 

Жанұяның әрбір мүшесінің өз үйінде қажетті өмірлік әрекеттерін кедергісіз іске асыра алу мүмкіндігі – пәтердің жайлылығының негізгі шарты болып табылады. Ал ол дегеніміз – пәтердің жобасы ішкіжайларда қандай да тұрмыстық үрдістерді орындаумен байланысты жиһаздар мен әртүрлі заттарды орналастыру еркіндігін таңдауға кепілдік беруі қажет. Жобалаушы сәулетші пәтерде болатын әр адамға қажетті жабдықтармен және жиһаздармен байланысты барлық тұрмыстық үрдістерді толықтай қамтамасыз ете алмайтындығы белгілі.  Бірақ сол үрдістерді топтап, олардың ерекшеліктеріне сай пәтерді әртүрлі қызметтік кеңістіктік аймақтарға жіктеуге болады. Жобалауда бастапқы басшылыққа алатын, пәтерлерді қалыптастыратын құрылымдық элементтер ретінде пәтерлердің сол аталған кеңістіктік аймақтарын пайдаланады.

Тұрмыстық үрдістер аймағы, шартты шекарасы бар қандай да өмір сүру үрдістері жүретін кеңістікті айтады. Кеңістіктің параметрлерін антропометрикалық және эргономикалық талаптар негізінде тағайындайды, яғни соған сай аймақтың бөліктері - яғни берілген үрдістерге арналған жиһаздың немесе басқа да жабдықтың орналасу кеңістігі; шкафтың есігін ашуға, кресло, орындықты қозғалтуға арналған кеңістік т.б. Аймақтар белгілі жекешелікпен ерекшеленгенмен,  оларды өзара қызметтік байланыстарына, жарықтануына, қабырғаға, есік пен терезеге қарағанда орналасуына сай араластыруға, өзара біріктіруге болады. Әр пәтер үшін тұрмыстық аймақтардың есептік құрамы жанұяның мүшелер санымен және тұрмыстық деңгейімен анықталады.

Ішкіжай – пәтердің коммуникациялық алаңдары бар бір немесе бірнеше тұрмыстық үрдістерді қосатын кеңістіктік ұйымдастырылуының негізгі элементі. Аймақтардың жалпы саны ішкіжайлардың мүмкін сандарынан айтарлықтай артық болғандықтан, оларды әрбір өмірлік үрдістің орындалу ерекшеліктеріне сай біріктіреді. Бір аймақ үшін оқшаулану қажет болады, ал Үшншілері болса ортақ кеңістікте де орналасуы мүмкін. Інкіжайлардың қызметтік типтерінің номенклатурасы осы негізде дайындалады.

Пайдалану сипатына сай барлық ішкіжайлар Үш қағидалы топқа бөлінеді: тұрғыни ішкіжайлар (жеке тұрғын бөлмелер мен жалпы жанұялық бөлмелер), қосымша ішкіжайлар (жеке гигиена, шаруашылық, коммуникациялық және заттар сақтау ішкіжайылары). Әрбір ішкіжайдың жоспарлану параметрлері (ауданы, пропорциясы, пішіні, өлшемі) оның қызметтік жүктемесіне, яғни ондағы өтетін тұрмыстық үрдістердің санына сай тағайындалады.

Пәтердің ішкіжайларының кеңістіктік ұйымдастырылуына қойылатын негізгі талаптардың біріне жоспарланушы аймақтарды әртүрлі нұсқада орналастыру мүмкіндіктерінің болуы жатады.

Демалуға арналған оқтақ тұрғыни бөлмесі әрқилы қызметтік мазмұнда болуы мүмкін. Оның ауданы әдетте 16-25 м2 шамасында болады. Ол бөлменің қызметі әралуан. Онда көңіл көтеру, тыныш демалу, жұмыс, тамақтану, қонақ қабылдау әрекеттері іске асырылады. Ондай мазмұндағы ортақ бөлменің кеңістігі барлық жанұя мүшелері үшін демалу, тамақтану, әуесқойлық әрекеттер немесе ой еңбегі, ал кейде ұйқтау  аймақтарына бөлінеді. Ыңғайлылық тұрғысынан қарағанда ондай бөлменің ені 3,2 м-ден кем емес және ені мен тереңдігінің пропорциясы 1:1 ден 1:1,5 аралығында болуы қажет.

Жеке тұрғыни бөлмелері онда жеке пайдаланатын аймақтар орналастыруға арналған. Қазіргі кезде жеке бөлмелердің жобалануының үш типі бар: жұбайларға арналған жатын бөлме, бір адамға және Үш жанұя мүшелеріне арналған бөлмелер.

Аталған типтегі  ішкіжайлардың негізгі аймақтары келесідей: ұйқтау және жеке демалу аймағы; киімдер мен төсек жабдықтарын орналастыру аймағы, жеке әрекеттер (оқу, шығармашылық т.с.с.) және мәдени-тұрмыстық қызметтегі жеке заттарды орналастыру аймағы. Аймақтарды тиімді орналастыру арқылы бөлме ауданын үнемдеуге болады.

Ас дайындау ішкіжайлары – онда жанұяның шаруашылықтық қызметтері (дамақ дайындау, үтіктеу, іс тігу т.б.) іске асырылады. Тамақ дайындау аймағы немесе жұмыстық аймағы технологиялық үрдістер мен жабдықтық затардың саны бойынша ең тығыз аймақ. Тамақ дайындау барысында ішкіжайдағы микроклимат көрсеткіштері төмендейді (температура жоғарылайды, ауаның ылғалдығы артады, иістер бөлінеді). Сондықтан тамақ дайындау аймағы желдетілуі жақсы, табиғи жарықтануы бар арнайы ішкіжайда ұйымдастырылуы қажет. Кей жағдайда ас дайындау бөлмесінде оның аудандық мүмкіндігіне сай тамақтану аймағы да орналасады.

Санитарлық-гигиеналық ішкіжайлар. Онда жеке сипаттағы гигиеналық әрекеттер орындалатындықтан, ондай ішкіжайларды міндетті түрде оқшаулау қажет. Пәтерлерді жобалағанда санитарлық-гигиеналық ішкіжайлардың қызметтік жағынан қалыптасқан төрт типі пайдаланылады: ванналық, душтық, дәретхана және біріктірілген санитарлық торап. Ол ішкіжайлардың өлшемдері ондағы жабдықтардың құрамына сай анықталады. Ванналық бөлме әдетте ваннамен, қолжуғышпен және кір жуатын машинаға орын қалдыра жабдықталады. Дәретхана Үш типте болады. Егер ол ванналық бөлменің жанында болса, тек унитазбен, ал егер одан алыс болса, сонымен қоса қолжуғышпен жабдықталады. Дәретхананың ені 0,8 м-ден аз емес, ал тереңдігі 1,2 м-ден аз емес болуы, есігі сыртқа ашылуы қажет.

Кіреберіс – оның пәтердегі атқаратын қызметі өте үлкен. Онда сыртқы киімдер, аяқкиім, шаруашылық т.б. заттар сақталады. Кіреберісте шешініп, киіну әрекеттері орындалады, қонақ қабылданады. Сондықтан, онда соған сай жабдықтар да болуы және оларды қолданудың ыңғайлығы қамтамасыз етілуі қажет. Сонымен қоса, кіреберіс пәтердің барлық бөлмелерін байланыстырушы ішкіжай.

Әдетте кіреберістің ауданы үлкен емес. сондықтан оны аймақтарға бөлу өте күрделі. Ең тиімді жоспарлық шешім – оның ауданын Үш аймаққа бөлу: бір бөліген сыртқы және аяқ киімді шешетін, қол жүктерін қоятын кіреберіске арнау, ал қалған бөлігін холл ретінде ұйымдастыру – онда айна, үстелше, кресло орналастыру. Кіреберістің ені 1,4 м-ден аз болмауы қажет.

Пәтердің ашық кеңістіктері немесе жаздық жайлар – демалу, тамақтану, шаруашылық істері сияқты тұрмыстық үрдістер өтетін орын. Ашық ауада болу жанұя мүшелерінің тәні және психологиялық саулығын сақтауға ықпал етеді.

Пәтердің жаздық жайлары тобына әртүрлі балкондар, лоджия-балкон, лоджия, терраса және шыныланған веранда жатады. Балконның қоршауының биіктігі 105 см болады.

 

Қорытынды

 

 

Дизайн бізді қоршаған орта мен еңбек заттарына, тұрмыстық бұйымдарды орналастыру ыңғайына қарай негізделеді. Дизайн талғамды керемет дамытып, композиция негіздерін үйретеді. Қоршаған заттың ортада жамандық пен жақсылықты айыруға үйретеді - ал бұл аз нәрсе емес. Өнердің пластикалық түрінің, сонымен қатар дизайнның заңдылықтарын меңгерген, тіршілікті және заттық ортаның формасын сана-сезімімен түйсінетін адам эстетикалық дамымаған жандарға қарағанда бірқатар артықшылыққа ие: жақсы заттарды таңдау, көркемдік - қайталанбас заттар, заттық ортаны тудырады.

Адам өзінің тұрғын үйінде ерекше қайталанбас әлем қалыптастырғысы келеді. Ішкі көрініс жақсы көңіл күй қалыптастырып, жайлы өмір сүруге мүмкіндік береді.

Әрбір адамда дерлік айналасын әсем заттармен қоршауға ынтасы бар. Сондықтан заттың құндылығын Үш нәрсе қамтиды - тиімділік және әдемілік. Әрбір затта әрқашан тұрақсыз және тарихи ауыспалы техникалық және эстетикалық бастау қаланған.

Бөлме бейнесін қалыптастыру кезінде жеке түйсік пен талғамға сүйенуге, құрылыс теориясын, ғасырлар тәжірибесін және жеке қалауды сауатты үйлестіруге болады. ХХ ғасырдың басында жаңа құбылыстардың пайда болуымен және әлеуметтік саладағы өзгерістермен байланысты ішкі көріністі безендіру жетілдірілді, қарапайымданды және оңтайланды. Бөлме әрлеуінде айрықша ерешелігі жоқ жаңа стиль – интернационалды стиль пайда болды. Бұл стильді функционализм немесе конструктивизм, рационализм деп атау қабылданған.

Осындай ішкі көрініс орта ғасырлар Үшұштылығынан арылған қарапайым болып көрінеді. Социализм уақытының пәтерлері – осы бейнеге мысал бола алады. Оған тегіс, төмен төбелері және тегіс арқалық салынған жабындар тән болып келеді. Кез келген бос кеңістік кіріктірілгшен қуыстармен қызметтік түрде пайдаланылады.

Батыл түстік шешім шағын көлемді және геометриялық пішіндерді қосымша айшықтай түседі. Бұл жылдарда жиһаз өнеркәсібі элементтері симметрияны бұза отырып, кеңістікті бөлшектеу әсерін тудыратын гарнитурлар шығара бастады. Шамшырақтар, өсімдіктер, ағаш заттар кең қолданылады.

Біраз уақыт бұрынғы осындай ішкі көрініс әр қайсысына таныс. Алайда, уақыт бір орында тұрмайды, тіпті қатаң Интернационалды (функционализм, конструктивизм, рационализм) стильдің өзіне де қатаң геометрияны жұмсартатын элементтерді үйлесімді енгізуге болады. Әрлеуде ең бастысы ішкі көріністің жеке элементтері өзара табиғи үйлесім табуы керек. Қабырғалар мен төбелердің қатаң сызықтары терезедегі жеңіл тоқымамен жақсы үйлеседі. Бөлме өсімдіктері жиһаз формаларының жұпынылығын білдірмейді.

Ақтауды қызықты бедері немесе суреттері бар сұйық немесе көлемді тұсқағаздар тамаша алмастырады. Бұл стиль бейберекеттілікті көтермейді – барлығы тегіс және дұрыс, таза және ашық болуы керек.

Біртіндеп конструктивизм түрін өзгертіп, 80-90 жылдардың басында жаңа авангардтық стильдер Хай-тек, Минимализм, Брутализм, Рустикальді стильдер пайда болды. Хай-текті «тұруға арналған машина», «жоғары стильдерге пародия» түрінде сипаттауға болады. Бұл стильдің негізгі ерекшелігі коммуникациялық және инженерлік құрылымдарды бөлменің ішіне енгізу болып табылады. Сырттай бұл әр түрлі формалар, материалдар мен ашық түстер араласқан өндірістік цехқа ұқсас болады.

Ашық металл біліктер, жарықтандыру құрылғыларының жеке тіреуіштер, торлар, көру алаңдары түріндегі тұғырлар, баспалдақтар, тесілген қабырғалар – осының барлығы заманауи авангардқа тән. Бүгінде Хай-тек тұрғылықты және қоғамдық орталықтардың ішкі көріністердің әрлеуінде жетекші стильдердің бірі болып табылады. Тұрғылықты бөлмелерді таза авангард сирек кездеседі, көп жағдайда басқа стильдермен үйлескенде жайлы көрінетін Хай-тек элементерін көруге болады. Шамшырақтары бар біліктерді тар және ұзын дәліздерде тіреуіштерге үлкен айналардың үстіне орналастырып, кеңістікті визуалды түрде үлкейтіп, жарық қосқан орынды және дұрыс. Немесе ас бөлмені барлық бар коммуникацияларды жасырмастан тамақтану цехына айналдыруға болады. Онда металл шкафтарды, шыны үстелдер мен горфрленген құбырлар бөлменің ішкі әрлеуін құртпайды, керісінше Хай-тек стилінің бірегей үйлесімін құрайды.

Күрделі металл тіреулер, барлық мүмкін жалғастырғыш түйіндер және бҮштпелер, шыны және металл бөлшектердің көптігі бейнелі қатардың айқындаушылар болып табылады.

Олар тек интерьер жасауға қатысып қана қоймайды – қызметтік жүктемесі болмаса да  олар интерьердің негізін құрайды.

Хай-тек суық,  дөрҮш және аскетикалық стиль деп ойлау түсінікті, алайда эстетикалық авангард қағидалары ықпалымен жасалған көптеген сәнді интерьерлер де бар.

Үй иелерінің өтініші бойынша үлкен лоджия бҮштіліп, бөлмелерге жалғанады (бұл үшін конструкторларды шақыруға болады). Пәтерге жаңа стиль бҮштілді.

Пәтерге кіре керісте орналасқан қоймада унитаз бен шұңғылша (раковина) қойып, санитарлық торап орнатылады.

Ас үй – қонақжай үшін дәліз бен лоджиямен біріктірілген кең әрі жарық орын бөлінеді. Оны диванның артында стеллажбен бөліп, коммуникация ас үйге жүргізіледі (газ бен вентиляция – төбедегі қабырғаның астымен, ал су бұрымы еден астымен).  Бұрын онда лагтар болғандықтан, осылай істеуге мүмкіндік бар. Қонақжайда ас үй жағына ас ішу үшін үстелше мен Үш орындық қойылады. Ол жерде 6 тіпті 8 қонақ қабылдауға болады.

Бөлмеге қосылған лоджияда кір жуатын машина, тоңазытқыш және кофемашина орнатып, онымен қома тағы бір үстелді орындықтарымен қоюға болады. Бұл пәтердің ең жарық бөлігі болғандықтан, мұнда жасыл бұрыш жасалады.

Жатын бөлмесін лоджияның арқасында кеңейтіп, онда жұмыс аймағын (кабинет) және әңгіме-дүкен, кешкі шәй немесе тағы да басқа әрекеттерге арналған ыңғайлы бұрыш жасауға болады. Жатын бөлмесінен ас үй – қонақжайға ғана емес,  және де тура жуынатын бөлмеге де тікелей өтуге болатындығы өте қолайлы. [сызбанұсқа 6]

Бұл жобалауда Поп-Арт алынған стилі. Поп-арттағы интерьер рухы мен атмосферасынан басталық. Егер Сіз белсенді еңбек еткен күннен кейін тыныққанды ұнатсаңыз, онда бұл үлгі Сіз үшін арналмаған. Бүгінгі таңда поп-арттың жастар дәмханасы мен клубтарын көркемдеуде кең танымал болуы жайдан-жай емес. Ол каминдегі ұшқын шашқан оттың жылуымен, кітап оқитын тыныш кештер үшін емес, үнемі қозғалыстағы, шулы компаниялар үшін ұсынылады. Алайда, тіпті жарқылы көп ортаның өзінде тыныш әрі жанға жайлы уақытты өткізуге болады. Әрбір түстің белгілі бір атмосфераны құрып қана қоймай, белгілі бір көңіл-күйдің қалыптасуына мүмкіндік беретіндігі белгілі. Ал, поп-арт ұсынатын барынша жарқын, қышқылды түстердің үйлесімділігіне әрбір адамның шыдауы қиын. Сондықтан егер Сіз өз үйіңіз үшін осы үлгіні таңдаған болсаңыз, Сіздің айналаңызда үнемі қозғалыстың болатындығына дайын болыңыз. Және егер бұл қонақ бөлмесі мен дәліз үшін кейбір сәттермен дәл келер болса, онда жатын бөлме үшін қиындыққа айналуы мүмкін. Мұнда бойды еркін ұстап, демалу қиынға соғады. Сондықтан өз үйіңіз үшін поп-артты таңдай отырып, жатын бөлмеде поп-арт үлгісіндегі акценттермен, аксессуарлармен ғана шектеліңіз.

Информация о работе Үш бөлмелі пәтер интерьерін жобалаудағы теориялық негіздер