Инновациялық жаңашылдықты енгізу банк қызметін жетілдірудің басты факторы ретінде

Ақша аударуға өтініш толтырылады.

Банк осы аталған қызметтерді жүзеге асыруда кадрлық саясатқа басты ден қояды. Өйткені, банктің персоналы клиентпен қарым-қатынасқа түсетін, клиенттің банктің тұрақты клиентіне айналуына ықпал ететін бірінші тұлға. Сондықтан банк өз персоналын үнемі оқытып, жетілдіріп отырады. Қазіргі уақытта «Альянс Банк» АҚ-ның бас кеңсесі, 17 филиалы және 13 есеп айырысу-кассалық бөлімшелері бар. Онда 500-ден аса адам жұмыс істейді.

 

 

2.2 «Альянс Банк» АҚ-ның негізгі экономикалық көрсеткіштерін талдау

 

 

Қазақстан экономикасының өсуіне банктік сектордың қосып отырған үлесі өте көп. 2011 жылдың 1-қаңтарында банктік сектордың жиынтық меншікті капиталы 586,9 млрд теңгені құрап, бір жыл ішінде 240,1 млрд теңгеге немесе 69,2%-ға өскен. Банктердің жиынтық активтері 68,0 %-ға жоғарылап 4515,1 млрд теңгеге дейін жеткен, ал жиынтық міндеттемелер 68,6%-ға өсіп 4073,4 млрд теңгені құраған. Бұл жерде ішкі активтердің көлемі 140,6%-ға өсіп 1194,5 млрд теңге немесе жиынтық активтердің 26,5%-ын құрады. Бейрезиденттер алдындағы міндеттемелердің көлемі 107,8 %-ға өскен, яғни 2046,4 млрд теңге болған, олардың жалпы міндеттемелер көлеміндегі үлесі 50,2%-ды құраған.

Банктердің несие қоржынының құрылымында 2011 жылдың 1 қаңтарында стандартты несиелердің үлесі 58,2%, күдікті қарыздар – 39,5 %, сенімсіз қарыздар – 2,3% құрады. Ал 2010 жылдың 1 қаңтарына стандартты  несиелер 56,3%, күдікті қарыздар – 40,8 %, сенімсіз қарыздар – 2,9% болған.

Банктердің жеке және заңды тұлғалардан тартқан салымдарының мөлшері 2523,0 млрд теңгені құрап, өткен жылмен салыстырғанда 56,9% өскен. Оның ішінде заңды тұлғалардың салымдары 1926,2 млрд теңге, 66,1% жоғарыласа, жеке тұлғалардың салымдары 33,2% өсіп 596,8 млрд теңгені құраған.

Екінші деңгейлі банктердің жиынтық табыстары 2011 жылдың 1-қаңтарына 494,6 млрд теңгені құрап, өткен жылмен салыстырғанда 53,7% өскен. Шығындар сомасы 421,3 млрд теңге, өткен кезеңмен салыстырғанда 45,1% жоғарылаған. Банктердің бөлінбеген таза табысы 73,3 млрд теңгені құрап, есепті жылы 41,8 млрд теңгеге жоғарылаған.

 

Кесте 8

«Альянс Банк» АҚ 2010-2011 ж.ж. қаржылық нәтижелері

Көрсеткіш	Жылдар		Өзгерісі, %
	2010	2011
Активтер	3168463	4057878	28,07
Өтімді активтер	1073744	757385	-29,46
Таза несие қоржыны	1738656	2888540	66,14
Негізгі құралдар	284601	275062	-3,35
Басқа да активтер	58746	119675	103,72
Міндеттемелер	1647384	2161760	31,22
Ағымдағы шоттар	639802	790721	23,59
Депозиттер	910921	1282167	40,76
Шығарылған облигациялар	4669	0	-100,00
Басқа да міндеттемелер	49972	88872	77,84
Меншікті капитал	1521079	1896118	24,66
Таза пайда	194583	242041	24,39

 

Енді «Альянс Банк» АҚ-ының қаржылық қызметін талдауға тоқтала кетейік. Банк қызметінің қаржылық нәтижесін талдау оның жұмысының аса маңызды бағыттарының бірі болып табылады. Ол бекітілген нормативтердің орындалуын және банк қызметінің қаржылық нәтижелерін басқаруға мүмкіндік береді.

«Альянс Банк» АҚ-ның негізгі көрсеткіштері жоғары деңгейде өскен. 2011 жылы банктің активтері 106% жоғарылап жылдың аяғында 359,1 млрд теңгені құраған. Таза пайда халықаралық стандарттар бойынша 4056,2 млн теңге болған, өткен жылмен салыстырғанда 74,8% өскен. Банктің меншікті капиталы 9364,5 млн теңгеге жоғарылап жылдың аяғында 27544,5 млн теңгені құраған.

Қол жеткен нәтижелер «Альянс Банк» АҚ-ы әмбебап қаржылық институт ретінде таңдаған стратегиясының дұрыс екендігін растайды. Банкке келген әрбір клиент кең спектрлі банктік және қаржылық өнімдерді қолдана алады. Сонымен қатар банктің филиалдары мен бөлімшелерінде жоғары деңгейлі сервистік қызмет көрсетіледі.

2011 жылы «Альянс Банк» АҚ-ы  белсенді түрде халықаралық қаржы  институттарымен іс-әрекет жасасып, байланыстарын нығайтқан. Экономиканың  нақты секторының өсуін ынталандыру  мақсатында «Альянс Банк» АҚ-ы  жыл ағымында ЕБРР, АБР, KfW және  Бүкіл әлемдік банкпен бірлесіп әрекет еткен. 2009 жылы банк Ресей Федерациясында өз өкілеттілігін ашқан.

Кесте 8-ден көріп отырғанымыздай, банктің қызметі соңғы жылдары нәтижелі болып отыр. Активтерінің жалпы мөлшері 28,07% өскен. Таза несие қоржыны 66,14% жоғарылаған. Банктің депозиттері 40,76%, меншікті капитал 24,66%, таза пайда 24,39% жоғарылаған.

Негізгі коэффициенттерді есептейтін болсақ, олар келесідей:

 

Кесте 9

«Альянс Банк» АҚ-ның негізгі коэффициенттері

Коэффициенттер	2010 ж. %	2011ж. %
ROE (активтегі меншікті капиталдың үлесі)	12,77	12,79
ROA (активтердің рентабелділігі)	5,96	6,14
Таза маржа	23,04	22,15
1 акцияға келетін табыс, теңге	161,49	194,58

 

Банк қызметінің тиімділігін сипаттайтын маңызды көрсеткіштердіің бірі – капиталдың рентабелділігі (Reк). Бұл көрсеткішке ықпал ететін факторларды анықтау үшін Дюпонның факторлық үлгісі қолданылады. Осы үлгіге сәйкес Reк келесідей анықтауға болады:

 

Reк= Дч/СК=ROA/К,                                                      (1)                        

 

мұндағы Дч – банктің таза табысы;

СК – меншікті капитал;

ROA= Дч/A – активтердің рентабелділігі;

К= СК/А – активтердегі меншікті капиталдың үлесі.

 

Кесте 10

2010-2011 ж.ж «Альянс Банк» АҚ-ы  активтерінің құрылымы

Активтер	2010 ж	Үлес %	2011 ж	Үлес%	Өзгерісі	Өзгерісі %
Кассадағы ақша	143465	3,54	159339	5,03	-15874	-9,96
Валюталық касса	94756	66,05	101889	63,94	-7133	-7,00
Теңгелік касса	47903	3,39	32859	20,62	15044	45,78
Жолдық чектер	8,6	0,56	24591	15,43	-23785	-96,72
Корреспонденттік шоттар	621481	15,32	274652	8,67	346829	126,28
ҚРҰБ корреспонденттік шоттар	259819	41,81	116940	42,58	142879	122,18
Басқа банктерде	361662	58,19	157712	57,42	203950	129,32
МБҚ	611	0,02	643694	20,32	-643083	-99,91
Банкаралық депозиттер	9044	0,22	8775	0,28	269	3,07
«Фовернайт» банкаралық депозиттер	0	0,00	0	0,00	0	0
СКВ банкаралық депозиттері	6364	7,37	6175	70,37	189	3,06
Ұзақ мерзімді депозиттер	2680	29,63	2600	29,63	80	3,08
Несиелік портфель	2888540	71,18	1738656	54,87	1149884	66,14
Қысқа мерзімді депозиттер	786669	27,23	440156	25,32	346513	78,73
Ұзақ мерзімді депозиттер	2099309	72,68	1325022	76,21	774287	58,44
Мерзімі өткен қарыз	57591	1,99	18336	1,05	39255	241,09
Несие бойынша провизиялар	-55029	-1,91	-44858	-2,58	-10171	22,67
Негізгі құралдар	275062	6,78	284601	8,98	-9539	-3,35
Басқа да активтер	119675	2,95	58746	1,85	60929	103,72
Барлығы:	4057878	100,0	3168463	100,0	889415	28,07

 

Активтегі меншікті капиталдың үлесі – бұл сандық фактор, ал активтердің рентабелділігі – сапалық фактор, сондықтан бірінші активтегі меншікті капиталдың үлесі, содан кейін активтердің рентабелділігі қойылады.

Активтердің өтімділігі банк ішкі саясатының басым бағыттарының бірі болып табылады. 2009 жылдың аяғында өтімділігі жоғары активтер 757385 мың теңгені құрап өткен жылмен салыстырғанда 316359 мың теңгеге төмендеген. Оның себебі өткен жылғы бағалы қағаздарға салынған ресурстар банктің несие қоржынына салынған.

Өтімділік коэффициенті 2011 жылы 0,69-ға тең болған. Банктің ағымдағы өтімділігі міндетті нормативтен (0,3) жоғары.

Банктің несие қызметі қазіргі уақыттағы басым бағыт болып отыр. Банк ресурстарының 71% жуығы несие қызметіне салынып отыр.

Осы себептен 11-ші кестеден көріп отырғанымыздай, несие қоржынының 42% астамын бөлшек несиелер құрап отыр.

 

Кесте 11

2011 жылғы «Альянс Банк» АҚ-ның  несие қоржынының бөлінуі

Салалар	Сомасы, мың теңге	Үлесі, %
Құрылыс	223313	7,6
Көтерме сауда	113602	3,9
Қызметтер	184077	6,3
Көлік	592275	20,1
Металл бұйымдарын жасау	91168	3,1
Бөлшек сауда	371670	12,6
Баспа ісі	6735	0,2
Тамақ өнеркәсібі	21368	0,7
Денсаулық	52341	1,8
Қонақ үйлер мен мейрамханалар	0	0,0
Лизинг	6350	0,2
Басқа салалар	19873	0,7
Жеке тұлғалар	1260797	42,8
Барлығы	2943569	100

 

Жоғарыдағы кестеде банктің несие қоржынының  халық шаруашылығының әр түрлі салаларына бөлінуі көрсетілген.

Банк миссиясына сәйкес «Альянс Банк» АҚ-ы шағын және орта бизнесті қаржыландыруды және жеке тұлғаларды қаржыландыруды мақсат етеді.

Жалпы банк несиелері Қазақстан Республикасының Ұлттық банк ережесіне сәйкес жіктеледі. Келесі кестеде 2009-2011 ж.ж. «Альянс Банк» АҚ-ның несиелерінің жіктелуі көрсетілген.

 

Кесте 12

2009-2011 ж.ж. «Альянс Банк» АҚ-ның несиелерінің жіктелуі

Несиелердің жіктелуі
Жыл	Стандартты		Күдікті		Сенімсіз		Барлығы
	сомасы мың тг	%	сомасымың тг	%	сомасымың тг	%	сомасы, мың тг	%
2009	1492841	94,23	88078	5,56	3372	0,2	1584291	100
2010	1785155	97,29	22546	1,26	25813	1,4	1783514	100
2011	2701405	91,77	234102	7,95	8062	0,27	2943569	100

 

Кестеден қоржындағы стандартты несиенің үлесі 2008 жылы өткен жылмен салыстырғанда төмендегенін көреміз. Бірінші санаттағы күдікті несиелер заңды тұлғалар бойынша тоғыз несиені және жеке тұлғалар бойынша екі несиені қамтиды. Екінші санатта жеке тұлғалардың он несиесі бар, оның үшеуі 2009-жылдың басында жабылған.