Жолдаулар

1

 
ПРОЦВЕТАНИЕ, БЕЗОПАСНОСТЬ  
И УЛУЧШЕНИЕ БЛАГОСОСТОЯНИЯ  
ВСЕХ КАЗАХСТАНЦЕВ

1997ж қазан

Казахстан станет Центральноазиатским Барсом и будет служить примером для других развивающихся стран. ПРИОРИТЕТНЫЕ ЦЕЛИ  
И СТРАТЕГИИ РЕАЛИЗАЦИИ

1. НАЦИОНАЛЬНАЯ БЕЗОПАСНОСТЬ. Обеспечить развитие Казахстана  как независимого суверенного  государства при сохранении полной  территориальной целостности. 

2.ВНУТРИПОЛИТИЧЕСКАЯ СТАБИЛЬНОСТЬ И КОНСОЛИДАЦИЯ ОБЩЕСТВА. Сохранить и укрепить внутриполитическую стабильность и национальное единство, что позволит Казахстану претворить в жизнь национальную стратегию в течение нынешнего и последующих десятилетий.

3.ЭКОНОМИЧЕСКИЙ РОСТ, БАЗИРУЮЩИЙСЯ НА ОТКРЫТОЙ РЫНОЧНОЙ ЭКОНОМИКЕ С ВЫСОКИМ УРОВНЕМ ИНОСТРАННЫХ ИНВЕСТИЦИЙ И ВНУТРЕННИХ СБЕРЕЖЕНИЙ. Достичь реальных, устойчивых и возрастающих темпов экономического роста.

4.ЗДОРОВЬЕ, ОБРАЗОВАНИЕ И БЛАГОПОЛУЧИЕ ГРАЖДАН КАЗАХСТАНА. Постоянно улучшать условия жизни, здоровье, образование и возможности всех казахстанцев, улучшать экологическую среду.

5. ЭНЕРГЕТИЧЕСКИЕ РЕСУРСЫ.  Эффективно использовать энергетические  ресурсы Казахстана путем быстрого  увеличения добычи и экспорта  нефти и газа с целью получения  доходов, которые будут способствовать  устойчивому экономическому росту  и улучшению жизни народа.

6. ИНФРАСТРУКТУР В ОСОБЕННОСТИ  ТРАНСПОРТ И СВЯЗЬ. Развивать  эти ключевые сектора таким  образом, чтобы способствовать  укреплению национальной безопасности, политической стабильности и  экономическому росту. 

7. ПРОФЕССИОНАЛЬНОЕ ГОСУДАРСТВО.  Создать эффективный и современный  корпус государственных служащих  Казахстана, преданных делу и  способных выступать представителями  народа в достижении наших  приоритетных целей. 

2

О ПОЛОЖЕНИИ В  СТРАНЕ И ОСНОВНЫХ НАПРАВЛЕНИЯХ 
ВНУТРЕННЕЙ И ВНЕШНЕЙ ПОЛИТИКИ:  
ДЕМОКРАТИЗАЦИЯ ОБЩЕСТВА, ЭКОНОМИЧЕСКАЯ  
И ПОЛИТИЧЕСКАЯ РЕФОРМА  
В НОВОМ СТОЛЕТИИ

1998ж қыркүйек

Выстроить широкую и мощную систему защиты экономической системы нашей страны и экономического здоровья нашего народа.

• провести экономику страны без потерь через период тяжких финансовых потрясений в регионе,
• поставить ее на твердый путь восстановления и роста,
• и, наконец, продолжить многообещающее движение в направлении независимой, открытой и свободной рыночной экономики и обеспечить, чтобы доходы здравой экономики напрямую отражались на качестве жизни людей.

Первое. Необходимо повысить представительство женщин во всех органах власти. Это, если хотите, вопрос социального равенства. Второе. Необходимо жестко бороться с бытовым насилием над женщинами. Я поручил Министерству юстиции пересмотреть меры наказания за такие преступления, как насилие над женщиной – эти меры будут более жесткими. Третье. Понимая, сколь неразрывна связь между политической независимостью и независимостью экономической, Правительство должно поощрять создание банка для предоставления кредитов женщинам, желающим открыть бизнес.

3

СТАБИЛЬНОСТЬ И  БЕЗОПАСНОСТЬ.СТРАНЫ В НОВОМ СТОЛЕТИИ.1999ж қыркүйек.

1. История и независимость. В течение долгого времени энергия народа тратилась на выживание, а не на развитие. Мы подошли к порогу нового столетия с непростым наследием, но и с возможностями, которых не было ни у одного поколения в национальной истории. За это тяжелое и драматичное десятилетие мы создали то, чего не хватало так долго сотням поколений - независимое государство. Именно это является главным гарантом того, что теперь никакие ветры истории не сотрут нас с лица земли.
2. Вызовы XXI века. Наличие вооруженных конфликтов на территории соседних стран и потенциальная опасность их переноса в Казахстан – это главный вызов нашей безопасности в ближайшие годы. Казахстан находится в зоне транзита мощных потоков наркотиков. Благодаря географическому положению, Казахстан попал в сферу интересов международных структур наркобизнеса. Понимая важность географических и экономических измерений проблемы, мы должны столь же ясно понимать, что борьба с наркоманией и наркобизнесом невозможна без поддержки самих Казахстанцев.

3. Безопасность в меняющемся мире. Стабильные отношения с Китаем имеют для Казахстана исключительно важное значение. Укрепление сотрудничества с этим великим государством в рамках “Шанхайской пятерки” станут основой региональной безопасности в нашей части планеты. Мы приняли стратегию национальной безопасности страны. В начале 2000 года будет принята новая военная доктрина, которая предусматривает достаточное финансирование армии. Без лишнего шума и деклараций руководство страны приняло необходимые меры для противодействия политическому и религиозному экстремизму. Это даст нам возможность спокойно войти в первое десятилетие нового века. История Центральной Азии во втором тысячелетии показала, что народы, находящиеся в центре материка и не имеющие выхода к мировым коммуникациям, не имеют будущего.

4

СВОБОДНОМУ, ЭФФЕКТИВНОМУ И БЕЗОПАСНОМУ ОБЩЕСТВУ. 2000г октябрь.  

Долгосрочном приоритете экономического роста.

Первое. Правительству и Национальному Банку необходимо обеспечить быстрое сокращение бюджетного дефицита, как основного фактора сохранения макроэкономической и финансовой стабильности. Второе. Мы должны сформировать мощный частный сектор в экономике, понятный для банков и инвесторов. Для этого, как предусмотрено моим Указом, Правительство в 2001-2002 году должно завершить всю приватизацию там, где это положено. Третье. Много белых пятен остается в системе социальной защиты и трудовых отношений. Нам срочно необходимы целостная Концепция социальной политики, а не импульсивные рывки частного характера. И профсоюзам, и работодателям надо здесь тоже работать, засучив рукава, а не только требовать. Четвертое. В этом году мы сняли большое бремя долгов с сельского хозяйства. Необходимо, наконец, определиться с землей. Крестьяне должны получить механизмы выведения права землепользования в рыночный оборот и через это - доступ к финансовым средствам. В ближайшие годы обеспечить их реальный доступ к лизинговым компаниям.Пятое. Главное для целей развития - это внутренние и внешние инвестиции на модернизацию и строительство.Это создание условий для внутренних сбережений и накоплений.                                                               2. Демократизация общества - веление времени. Первое. Укрепление независимости судебной системы, правовая реформа. Второе. Расширение полномочий представительных органов власти. Третье. Расширение выборности и совершенствование выборного законодательства. Четвертое. Укрепление институтов гражданского общества.                           3. Национальная безопасность как основа государственной политики. С точки зрения национальной безопасности и тех среднесрочных угроз, с которыми мы сталкиваемся, самым важным является строительство реальной, а не словесной системы региональной безопасности.     Мы должны построить сильную современную армию. наркобольное общество не может быть безопасным. с 2001 года начнется реализация подготовленной по моему поручению Стратегии экономической безопасности страны.      

5

О ПОЛОЖЕНИИ В  СТРАНЕ И ОБ ОСНОВНЫХ НАПРАВЛЕНИЯХ ВНУТРЕННЕЙ И ВНЕШНЕЙ ПОЛИТИКИ НА 2002 ГОД. 2001г сентябрь.

В сфере социально-экономического развития мы ставим перед собой следующие основные цели до 2010 года:

продолжить формирование устойчивой и конкурентоспособной  в отдельных секторах экономики;

увеличить, как минимум, вдвое  объем валового внутреннего продукта;

добиться увеличения присутствия  национального капитала в важнейших  отраслях экономики;

значительно повысить благосостояние наших граждан.

В сфере политического и государственного строительства на предстоящее десятилетие ставятся следующие ключевые задачи:

продолжить создание эффективной  системы взаимодействия трех ветвей власти;

обеспечить планомерное  осуществление дальнейшей децентрализации  государственного управления;

усовершенствовать механизмы  выборного процесса;

В сфере внешней политики и укрепления безопасности страны нам необходимо решить следующие главные проблемы:

обеспечить дальнейшую интеграцию, усилить роль Казахстана в мировом  сообществе;

принять активное участие  в формировании эффективной системы  региональной обороны;

завершить военную реформу  и продолжить формирование современных  Вооруженных Сил;

укрепить пограничные и внутренние войск

Следует критически осмыслить  и работу государственных органов. Требуют укрепления отдельные звенья исполнительной власти.

В следующем году при формировании и исполнении бюджета главным  должен стать девиз: "Инвестиции, поддержка низкооплачиваемых и безопасность страны".

6

Ауылға айрықша  назар аударылады, Iшкi және сыртқы саясаттың 2003 жылғы негiзгi бағыттары туралы Президенттiң Қазақстан халқына Жолдауы. 2002ж сәуір.

Бірінші. Мемлекеттiң бүкiл қаржы-экономикалық, соның iшiнде әлеуметтiк және ауыл шаруашылығы саясаты саралау арқылы адамның тiршiлiгi мен нарықтық қатынастардың iске қосылуы тұрғысынан келешегi бар аумақтарға бағытталуы керек. Екiншi. Елiмiзге iшкi көшi-қонды келешегi бұлдыр өңiрлерден дамып келе жатқан аудан орталықтары мен шағын қалаларға қарай ойыстыруды көтермелейтiн мемлекеттiк саясат қажет. бұл саясат көшi-қон легiн жоспарлау мен басқару, қоныс аударушыларды жермен және тұрғын үймен қамтамасыз ету, мамандықтарға бейiмдеу мәселелерiн ескеруi шарт. Үшінші. Задында экономикалық және, ең әуелi, жер мен су қатынастары реформаларын байыбына жеткiзу шарт. Қазақстан жағдайында жердi нарық айналысына қосу дегенiмiз — пайдаланылмай жатқан орасан зор ресурстарды экономикаға қосу деген сөз. Үкiмет малдәрiгерлiк және санитарлық қадағалау, мал мен өсiмдiк дерттерiне қарсы күрес жүйесiн тәртiпке келтiруге, стандарттар мен технологиялық нормаларға қатысты жұмысты күшейтуге, сөйтiп оларды жедел әрi дәйектi түрде әлемдiк шарттарға жақындата түсуге тиiс. Ауылды ғылыми және ақпараттық қамтуды қалпына келтiру керек. Төртiншi. Әлеуметтiк салаға жұмсалатын қаражатта алдымен ауыл тұруға: бәрiнен бұрын, ауылға арналған жолдар мен сутартқыштар тұруға; бәрiнен бұрын, ауыл мұқтажын өтейтiн ауруханалар тұруға; бәрiнен бұрын ауылға арналған мектептер тұруға тиiс. Үкiмет пен әкiмдерге 2003–2005 жылдардың iшiнде жыл сайын ауылда бiлiм берудi, денсаулық сақтауды қаржыландыру әрi ауыз суға арналған әрi облысаралық және ауданаралық ауылдық автомобиль жолдарын салу мен жаңалауға арналған қаражат көлемiн 10 млрд. теңгеге ұлғайтуды тапсырылды. Бесiншi. Көшi-қон стратегиясы, әсiресе ауыл мен әлеуметтiк салаға ерекше мән беру, тегiнде, белгiлi бiр деңгейде, сiрә, бюджеттi орталықсыздандыруды талап етуi мүмкiн.

7

IШКІ ЖӘНЕ СЫРТҚЫ  САЯСАТТЫҢ 2004 ЖЫЛҒА АРНАЛҒАН НЕГІЗГІ  БАҒЫТТАРЫ. 2003ж сәуір.

1. Экономикалық өсу. Алдағы екi жылда денсаулық сақтау мұқтаждарына қосымша 30 миллиард теңге, яғни жыл сайын 15 миллиард теңгеден бөлiнедi. Сонымен бiрге 2003-2005 жылдары ауылдағы бiлiм беру мен денсаулық сақтау iсiне, ауылды сумен жабдықтау объектiлерiне  инвестицияға мемлекеттiк бюджеттен жыл сайын 15 миллиард теңгеден  бөлiнетiн болады. Басты мiндет – 2000 жылмен салыстырғанда IЖӨ-нi 2015 жылға қарай 3,5 есе ұлғайту. Астананың үлгiсi бойынша елiмiздегi барлық облыс орталықтары көркейiп келедi. “Астананың өркендеуi – Қазақстанның өркендеуi” бағдарламасы жұмыс iстеп тұр. Бiздiң экономикамыздағы жеке сектордың рөлi барған сайын арта беруге тиiс. Салық азайған сайын, жеке инвестициялар көбейе түседi дегендi даусыз ақиқат санауға әбден болады.
2. Әлеуметтік даму. Әрбiр зейнеткердiң  еңбектегi еншiсiн, жұмыс өтiлiн, зейнеткерлiкке шыққан кездегi жалақысын ескерiп, зейнетақылардың неғұрлым әдiлеттi шамасын белгiлейтiн уақыт та жеттi, әрi елiмiздiң оған мүмкiндiгi де пайда болды. Ең төменгi жалақы, әлбетте, ең төменгi зейнетақыдан артық болуға тиiс екенiне қарамастан, ол биыл ғана сол деңгейге жетiп отыр. Руханият пен бiлiм беру салаларын дамытудың аса маңызды құрамдас бөлiгi ретiнде биыл бiрқатар ауқымды жобалардың басын қосатын “Мәдени мұра”  арнаулы орта мерзiмдi бағдарламасын әзiрлеп, iске асыруға кiрiсудi ұсынамын.
3. Демократияландыру және тиімді басқару. Бiз мемлекеттiк басқару жүйесiн жаңалап жетiлдiруiмiз керек. Мұндағы басты мiндеттер – мемлекеттiк басқару деңгейлерi арасындағы құзыреттiлiктiң ара-жiгiн айқын ажырату, бюджетаралық қатынастар жүйесiн жетiлдiру. Бiздi басты мiндетiмiз – жергiлiктi жердегi билiктiң адамдар алдындағы жауапкершiлiгiн көтеру, оларды әрбiр адамның күнбе-күнгi мұқтажы мен қам-қарекетiне жақындата беру.  Сайлау жүйесiн одан әрi жетiлдiре беру қажет. Сайлау үдерiсi бұрынғыдан да айқын әрi ашық болуға тиiс.  Сайлаушылар тiзiмiн түзу, дауыс беру, дауыс беру қорытындысын шығару және сайлау нәтижесiн анықтау жөнiнде автоматты ақпараттық жүйе енгiзу мiндет. Саяси жүйенi демократияландырудың маңызды бағыты – азаматтық қоғам институттарын одан әрi нығайта беру. Бiздiң мiндет – бұқараның қолдауына ие болған, беделi биiк, қуатты әрi жауапкершiлiгi жоғары партиялардың iрге тартуына жәрдемдесу. Мұның өзi елiмiздiң стратегиялық мұраттарына сай келедi. Келесi тұсында БАҚ-тың заңдарды бұзғаны үшiн жауапкершiлiгiн де айқындап беру мiндет. Қоғамға керегi – жалақорлық пен жалған сөз бостандығы емес, тура да тұғырлы сөз бостандығы. Қылмысқа қатысты құқық аясын одан әрi iзгiлендiрудi жалғастыра беру маңызды.  Өлiм жазасын қолдануға мораторий енгiзу үшiн Үкiметтiң осы мәселенi шешудiң, атап айтқанда, жазаның өмiр бойына бас бостандығынан айыру сияқты түрiн енгiзудiң ұйымдық, материалдық және заңнамалық шарттарын жасауға кiрiсетiн кезi жеттi. Конституцияға сәйкес қылмыстық қудалау органдарының iс жүргiзу қызметiне деген сот бақылауын күшейте түсу керек, ол үшiн тұтқындауға соттың санкциясын шығарту институтын енгiзуге дейiн бару керек.   
   Сонымен бiрге iстi қараудың сотқа дейiнгi кезеңдерде де, сондай-ақ сот сатыларында да оңайлатылған және жеделдетiлген ресiмдерiн енгiзу керек.

8

Бәсекеге қабiлеттi Қазақстан үшiн,Бәсекеге қабiлеттi экономика  үшiн,Бәсекеге қабiлеттi халық үшiн. 2004ж  сәуір. 

1. Бәсекеге қабiлеттi экономика .

Үкiмет ырықтандыру мен табиғи монополиялар салаларын: телекоммуникацияларды, электр энергетикасы мен темiр жолдарды қайта құрылымдау бағытындағы жұмысты жандандыруы керек. Бұл салалар бәсеке үшiн айқын әрi ашық болуға тиiс, ал халық болса, көрсетiлетiн қызмет сапасының жақсарып, бағаның төмендегенiн сезiнуге тиiс. Бұл тұрғыда жоспарлар бар, тек соларды батыл орындау керек. Жекелеген учаскелердiң өзiнде бәсекенi шектеумен келiсуге болмайды. Монополияға қарсы агенттiк экономиканың барлық секторларында зерттеулер жүргiзiп, жыл соңына дейiн тиiстi ұсыныстар енгiзуi керек. Қазақстанның Бүкiләлемдiк сауда ұйымына кiруiн жеделдету аса маңызды мiндет болып табылады. Бұл тұста өзiмiздiң бүкiл саяси және дипломатиялық әлеуетiмiздi толығымен iске қосқанымыз абзал. Қазақстан Даму банкiне сыртқы, әзiрге таяу жатқан рыноктарда жұмысқа кiрiсетiн кез келдi. Туындап келе жатқан инновациялық бизнестi қолдау қажет. Атап айтқанда, ғылыми зерттеулермен, жаңа технологияларды жасап және енгiзумен белсендi айналысып жүрген компанияларды ынталандырып отырған жөн. Инвестиция тарту үшiн салықтық преференцияларды ұсынудың жөн-жосығын өзгертудiң кезi келдi. Олар ұзақ мерзiмдi инвестицияларды ынталандыруды қамтамасыз етiп, жобалардың қайтарым мерзiмiн үйлестiрулерi тиiс. Үстiмiздегi жылы Астана халықаралық әуе жайының жаңа нысандары iске қосылуы тиiс, Ақтөбедегi ұшу-қону жолағының құрылысын бастау қажет.  

2. Адам ресурстарын дамыту. 2005 жылдан бастап тұрғын үй құрылысында жаңа саясатты iске асыру басталатды. Бұл саясаттың мәнi тұрғын үй құнының арзандауы, оны несиелеу мерзiмiнiң ұзартылуы, алғашқы төлем жарнасы мен несиелеу үстемесiнiң төмендетiлуi арқылы халықтың басым бөлiгiн тұрғын үйге қол жеткiзуге мүмкiндiк беру болып табылады. Негiзгi екпiндi бастапқы медициналық-санитарлық көмекке, стационарда емдеуден амбулаториялық емдеуге көшiру, жатын-орындарға иек артудан арылу керек. Ана мен баланың денсаулығын бекемдеу. 2005-2007 жылдары 90 денсаулық сақтау объектiсi салынуы және 450-i жөнделуi керек. Бала бақшалар жүйесiн қалпына келтiруге және толыққанды мектепке дейiнгi бiлiм берудi қалыптастыруға кiрiсу қажет. Оқушылардың бiлiм сапасын көтеру үшiн олардың оқудағы жетiстiктерiне тәуелсiз сыртқы бағалауды енгiзу керек. Елiмiзге болашаққа құлаш сермейтiн Бiлiм берудiң жаңа мемлекеттiк бағдарламасы керек. Үкiмет таңдаулы отандық және шетелдiк сарапшыларды тарта отырып, оны әзiрлеуге кiрiсуге тиiс. 2005 жылдан бастап “Мiндеттi әлеуметтiк сақтандыру туралы” Заң қолданысқа енгiзiлуi тиiс.

3. Мемлекеттiң бәсекелестiк қабiлетi   . Басы артық қызметтер мен буындарды қысқарту, басқару процесiн орталықсыздандыру арқылы, атқарушы билiк құрылымын одан әрi де жетiлдiре түсу керек.  жұмысты iске асыру үшiн компьютерлiк сауатсыздықты жоюдың және халықтың интернетке қол жетiмдiлiгiн қамтамасыз етудiң көлемдi бағдарламасы қажет.  Бiлiктiлiк талаптарын қатайту ж¡не аттестациялық комиссияларының жұмысын барынша принциптi ету қажет болады. Азаматтық қоғам институттарын дамытуға, орталықсыздандыруға, тұрақты саяси-партиялық жүйе құруға ден қоюға тиiспiз. Тұрақтылықты, демократияны және азаматтардың құқықтарын қорғауды нығайту жөнiнде қадамдар жасау қажет.  Бiз Шығыс және Батыс елдерiмен өзара пайдалы екi жақты қатынастарды дамытуға бейiлмiз.   
Қазақстанның сыртқы саясаты елдiң тез арада экономикалық дамуына, оның әлемдегi маңызын көтеруге ж¡рдемдесуге бағдарлануға тиiс. Қазақстан өзiн ықпалдасу мен көп қырлы ынтымақтастықты табанды жақтаушы ретiнде көрсеттi. Осыған байланысты Бiртұтас экономикалық кеңiстiк, ЕурАзЭҚ, Шанхай ынтымақтастық ұйымы және Орта Азиялық ынтымақтастық шеңберiндегi жұмысты жалғастырған абзал.  

9

ҚАЗАҚСТАН ЭКОНОМИКАЛЫҚ, ӘЛЕУМЕТТІК ЖӘНЕ САЯСИ ЖЕДЕЛ.ЖАҢАРУ ЖОЛЫНДА. 2005ж ақпан.

1.Біз неден бастадық. Әлеуметтік-экономикалық және саяси ахуал шын мәнінде сын көтермес күйде еді. Қазақстанның экономикалық және саяси мүмкіндіктері сырттан осылай бағаланды: экономикасы әлжуаз, қазынасы бос, саяси жүйесі балаң, Кеңестер Одағы заманының Конституциясы бойынша өмір сүріп жатқан, одан бар болғаны белгілі бір әскери әлеует қана еншілеген ел саналдық. Біз алдымызға анық та айқын мақсат қойдық: біз жақсы өмір сүргіміз келді, біз еркіндікке ұмтылдық, біз бәрінен де бұрын балаларымыз бен немерелеріміздің лайықты өмір сүруін қаладық. Бұған сіздер мен біздер өз ғұмырымыздың біраз жылдарын арнадық. Еңбегіміз еш кеткен жоқ, біз бүгінгідей биікке көтерілдік. 2. Біз жалпы ішкі өнімді екі есе ұлғайтып, бірлесіп тағы да бір Қазақстан орнататындай межеге жақындадық. 2010 жылы жан басына шаққанда жалпы ішкі өнімді 5800 АҚШ долларынан асатын мөлшерге, яғни Чехия, Венгрия, Польша, Малайзия сияқты елдердің бүгінгі деңгейіне, ал 2015 жылы шамамен 9000 АҚШ доллары мөлшеріне жеткізуге күшіміз жетеді. Біз қаруланбау мен ядролық қарусыздану жолын таңдап алып, әлемдік қауымдастықтың алдында өңірлік қауіпсіздік факторына айналдық. Қазақстан Семей ядролық сынақ полигонын өз еркімен жапты. Әлемдегі төртінші ракеталық-ядролық әлеуетінен бас тартып, күллі дүниеге үлгі көрсетті. Еліміздің экономикалық және саяси дамуындағы түбегейлі жаңа кезең, Қазақстанды одан әрі жаңарту мен демократияландыру – біздің күн тәртібіміздегі мәселе осындай. Қазақстан бүгін Еуропа мен Азия арасындағы коммуникациялар легінің түйіскен тұсында тұр. Біздің міндет - осынау бірегей геосаяси жағдайымызды өз еліміз бен халықаралық қоғамдастықтың мүддесі үшін ұтымды пайдалану.Бүгін мен өзіміздің бұдан былайғы жаңғыруымызды жеделдетудің нақтылы жоспарын ұсынғым келеді. Соған сәйкес біз өзіміздің 2010 жылға дейінгі кезеңге арналған іс-қимылымызды реттейтін боламыз. 3.Қазақстанның жеделдетілген экономикалық және әлеуметтік прогресі. 2004 жылы 204 инвестициялық жоба іске асырылса, соның тең жартысы даму институттарының қолдауымен жүзеге асты.Біздің стратегиялық міндетіміз – бәсекеге қабілетті елдердің қатарынан лайықты орын алу. Сондықтан да мемлекет пен жеке меншік сектор өзара сенім мен тиімділікке негізделген әріптестік қатынастарын жолға қоюы керек. Даму банкі мен Инвестициялық қорға барлық кәсіпкерлердің қолы жете бермейді. Сондықтан «Шағын кәсіпкерлікті дамыту қоры» өзіндік бір «үлкен қаржылық маркетке» айналуға тиіс. Алдағы уақытта Бүкіл дүниежүзілік сауда ұйымына кіруіміз, біз бұл мәселені талай мәрте талқылаған болатынбыз, отандық ауыл шаруашылығы өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігіне айрықша талаптар қоятын болады. Қазақстан жоғары оқу орындарының міндеті - әлемдік стандарттар деңгейінде білім беру. Ал жетекші оқу орындарының дипломдары күллі әлемде танылуға тиіс. Олар мұны істеуге міндетті.  Біздің стратегиямыздың маңызды мәселесі – қоғамның ең бір әлсіз қорғалған мүшелерінің - балалардың, олардың аналарының және аға ұрпақтың өмірін лайықты қамтамасыз ету. 2003 жылдан бастап, перзенттің дүниеге келуіне байланысты біржолғы жәрдемақы төленіп келеді. 4. Қазақстанды демократияландырудың жаңа кезеңі. Саяси реформалардың жалпыұлттық бағдарламасы мемлекеттік, саяси және қоғамдық институттарды реформалауға бірыңғай әрі біртұтас тұрғыдан келуді көздейді. Мұндай қадамның мәні- Қазақстанды батыс демократиясының дәстүрлері мен қағидаттарына және Оңтүстік Шығыс Азияның іргелі мемлекеттерінің тәжірибесіне, біздің көпұлтты және көпдінді халқымыздың дәстүрлеріне сәйкес одан әрі демократияландыру. 5. Қазақстан қазіргі әлемде. Қазақстан Шанхай Ынтымақтастық Ұйымына , ТМД, ЕурАзЭқ- ті реформалауға, БЭК -ті құру жөніндегі жұмыстарға да ерекше мән береді. «Экстремистік қызметке қарсы қимыл жасау туралы» Заң қабылданды.  Орталық Азия елдері Одағын құруды ұсынылды. Қазақстан, Өзбекстан, Қырғызстан арасында жасалған мәңгілік достық туралы шарт осындай бірлесу үшін берік негіз бола алады, өңіріміздегі басқа да елдерді де естен шығарылып отырған жоқ. 6. Біздің туған Қазақстанымыз үшін жауапкершілігім. Біз ұлтына және діни наным-сеніміне қарамастан, әрбір қазақстандыққа салт-дәстүр, мәдениет пен дінді таңдауға ерік беретін еркін әрі ерікті қоғамның негіздерін нығайтуға тиіспіз.Біздің құқық қорғау органдары тыныштық пен тәртіпті қамтамасыз ететін, ал іскер адамдарға өз мақсатын іске асыруға мүмкіндік беретін қоғам құруымыз керек.Біз әркімнің ар-ұжданы, абыройы мен беделі қадірленетін, мәртебелі мораль , этикалық негіздер мен рухани құндылықтар ірге тепкен қоғам құруға тиіспіз.

10

Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпіліс жасау қарсаңында. 2006ж  ақпан. 

Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы.                             Бірінші басымдық: Қазақстанның әлемдік экономикаға ойдағыдай кірігуі – елдің     экономикалық дамуының сапалық серпілісінің негізі.   
• 2006 жылы қолданылып жүрген нормативтік-құқықтық базаға талдау жасап, ретке келтіретін болсын. Қазақстан Республикасының “Бәсекелестік және монополистік қызметті шектеу туралы” Заңының жаңа редакциясын, “Концессиялар туралы” және “Өңірлік қаржы орталығы – Алматы қаласы  туралы” заңдарды әзірлесін.                                                         • Салықтық және кедендік әкімшілік жүргізу реформасын іске асырсын, отандық өндірушілерге мемлекеттік көмек көрсетуді қайта бағдарласын, техникалық реттеудің ішкі стандарттарын БСҰ-ның халықаралық стандарттарына сәйкес келтірсін, қаржылық қызмет рыногын реформалауды жалғастырсын.                        • БСҰ-ға кіру шеңберінде біздің экономикамыздың кейбір салаларын, әсіресе, шикізатты өңдеуді дамыта отырып, ауыл шаруашылығын қолдауға мүмкіндік беретін арнаулы экономикалық “бейімделу бағдарламасын” әзірлеп, іске асыратын болсын.    • Халықаралық рыноктың Қазақстан бәсекеге қабілетті өнім беруші бола алатын барлық секторларын ізерлей зерделеуді жалғастырсын және соны ескеріп, халықаралық бәсекеге қабілетті ұлттық тауарлар мен қызметті қолдаудың нақтылы және нысаналы бағдарламасын жасайтын болсын• Биылғы жылы Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі Көлік стратегиясы бекітіліп, онда мемлекет-жеке меншік серіктестігі негізінде инфрақұрылымды дамыту бойынша бизнеспен арадағы тиімді ынтымақтастық қамтамасыз етілсін. Еуропа – Азия аралығында сапалы тасымалды қамтамасыз ету үшін кем дегенде 2-3 авиациялық торап құрылсын. Әуе тасымалына сапалы қызмет көрсетілуін қамтамасыз ету үшін Астана қаласында қызмет көрсету орталығы құрылсын.                                          2.Екінші басымдық: Қазақстан экономикасын тұрлаулы экономикалық өрлеудің іргетасы ретінде одан әрі жаңарту мен әртараптандыру.

 •  Валюталық операцияларды жүзеге асыру тәртібін оңайлату арқылы “Валюталық реттеу туралы” Заңға тәуелді актілерді әзірлеу жұмыстарын аяқтайтын болсын.                                                                   

  • 2007 жылдың 1 қаңтарынан бастап шағын бизнес субъектілері үшін салық салудың кемітілген бірыңғай мөлшерлемесі енгізілсін • 2006 жылы мұнай-химия өндірісін дамытудың таяудағы он жылға арналған кешенді Бас жоспарын белсенді түрде іске асыруды қолға алсын • Пайдалану мен тиімділік өлшемінің нақты мақсаттарын айқындау арқылы Мемлекеттік меншіктің бірыңғай тізілімін жасасын • Ұлттық банк пен Қаржы рыногын және қаржы ұйымдарын қадағалау және реттеу жөніндегі агенттік компаниялардың жарғылық қорындағы үлестері аз инвесторлардың, акционерлер мен құрылтайшылардың құқықтарын қорғау туралы заңды әзірлесін.   • “Электрондық үкімет” жобасын іске асыруды жеделдетсін. Ол үшін “Біріздендірілген номерлердің ұлттық тізілімі туралы” Заң қабылдануға және “Ақпараттандыру туралы” Заңға тиісті өзгерістер мен толықтырулар енгізілуге тиіс • 2006 жылы Қазақстанның 2015 жылға дейінгі Аумақтық даму стратегиясын әзірлеуді аяқтайтын болсын.                                                                  • 2006 жылы Астана қаласының 2030 жылға  дейінгі стратегиялық даму жоспарын және Астананың әлеуметтік-экономикалық дамуының 2006-2010 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын іске асыруды қолға алсын.• Алты ай ішінде заңнамаға “Самұрық” мемлекеттік холдинг компаниясының қызметіне қатысты өзгерістер енгізсін және ұлттық компаниялардың құнды қағаздарын қаржы рыногына шығару бағдарламасын әзірлесін.

3. Үшінші басымдық: Халықтың неғұрлым “әлжуаз” топтарын қорғайтын және экономиканың дамуына қолдау көрсететін осы заманғы әлеуметтік саясат.

• 2007 жылдан бастап бюджеттік сала қызметкерлерінің жалақысы орта есеппен 30 пайызға көбейтуді; 

 
• 2006 жылдың 1 шілдесінен арнайы әлеуметтік жәрдемақы мөлшерін көбейту. • 2007 жылы Халық денсаулығы мен денсаулық сақтау жүйесі туралы кодекс жобасы әзірленсін.  

 
• Кәсіби-техникалық және жоғары білім беру мекемелері жүйесі арқылы білікті ұлттық кадрларды жұмысшы мамандықтары бойынша оқыту және кәсіби жағынан даярлау жөніндегі бағдарлама әзірленсін. • 2006 жылы тұжырымдамасы барлық халықаралық стандарттарға, Халықаралық еңбек ұйымы мен Бүкіләлемдік сауда ұйымының талаптарына сай келетін Еңбек кодексін қабылдау қажет.  

 
• Үкімет 2006 жылы оралмандардың білімі мен біліктілігін ескере отырып, оларды иммиграция квотасына енгізудің объективтік өлшемдерін әзірлейтін болсын.

4. Төртінші басымдық: Осы заманғы білім беруді дамыту, кадрлардың біліктілігі мен оларды  қайта даярлауды ұдайы арттыру  және Қазақстан халқы мәдениетінің одан әрі өркендеуі.

Адамның өмір бойы білім алуы үшін жағдай туғызуымыз керек.   
Жоғары білім алғысы келетін адамдар үшін мемлекеттік бюджет қаржысы есебінен 12 жылдық білім алу жөніндегі ұсыныстар әзірленуге тиіс. ЖОО-лардың мәртебесі мен мамандыққа қарай мемлекеттік гранттардың құнын саралауды ойластыруымыз керек.

5. Бесінші басымдық: Демократияны одан әрі дамыту  және саяси жүйені жаңарту. Қазақстан халықтары Ассамблеясы, міне, он жылдан астам уақыт бойы көпұлтты Қазақстан халқын біріктіру міндеттерін ойдағыдай шешіп келеді. Осы уақыт ішінде еліміз бен халқымыз үшін маңызды шешімдер қабылдаған кезде, біздің Ассамблеяны назардан тыс қалдырған немесе оның ұстанымын есепке алмаған оқиға менің есімде жоқ. Осы қоғамдық институттың рөлін арттыра беру қажет деп ойлаймын. Бұл мәселелердің бәрін Демократияландыру мәселелері жөніндегі мемкомиссия қарайтын болады.

6. Алтыншы басымдық: Осы заманғы қауіп-қатерлер мен  қыр көрсетулерге қарсы бара-бар  ұлттық қауіпсіздік стратегиясын  іске асыру. Қазақстанның Қарулы Күштері осы заманғы әскери-техникалық құралдармен қамтамасыз етілуге тиіс, олар Қазақстан мен жаңа халықаралық ахуал үшін өзіндік ерекше қатерлерге сай келетін жоғары қорғаныс технологияларына орынды үміт артады. Лаңкестікке, ұйымдасқан қылмысқа, заңсыз қару-жарақ таратуға, есірткі саудасы мен басқа да осындай қатерлерге қарсы күрестегі халықаралық ынтымақтастықты нығайту және кеңейту Қазақстанның тиісті халықаралық шарттар мен келісімдерді әзірлеуге және нақты іске асыруға белсене қатысуын қарастырады. Біз қазіргі заманның осындай қыр көрсетулеріне қарсы тұру үшін ҰҚШҰ және ШЫҰ шеңберінде бірлескен оқу-жаттығу шараларына, сондай-ақ лаңкестікке қарсы НАТО-мен бірлескен бастамалар мен операцияларға қатысу арқылы Орталық Азия өңірі мемлекеттерінің ынтымақтастығын нығайтуға тиістіміз. Ұлттық компаниялар мен мемлекеттік кәсіпорындардың, сондай-ақ ірі жеке меншік компаниялардың қызметі мен қаржы ағыстарының ашықтығын қамтамасыз ететін заңнамаларға өзгерістер мен толықтырулар енгізу қажет. Бұл – жекешелендіру үдерісінің ашықтығын қамтамасыз ету, салық саясаты, жер қойнауын пайдалану және жер қатынастары салаларында шешімдер қабылдау.                                

7. Жетінші басымдық: Қазақстанның мүдделерін, өңірлік  және әлемдік дамудың серпінін  ескеретін теңдестірілген және  жауапты сыртқы саяси бағытты  одан әрі іске асыру. Бүгін басты мәселелер ЕурАзЭҚ, БЭК, ШЫҰ шеңберінде сауда-экономикалық ынтымақтастықты кеңейту мен өңірлік ықпалдастықты дамыту саласында жатыр. Мұнда қауіпсіздікті нығайту мәселелері маңызды орын алады. Аталған салалардың бәрінде де Қазақстан мен Ресейдің ұстанымдары ұқсас әрі жақын. Біз экономикалық және саяси ынтымақтастық мәселелері бойынша Қытай Халық Республикасымен екіжақты шарттарды іске асыруды жалғастыра береміз. Ендігі жерде экономикалық саладағы ынтымақтастықты одан әрі дамыту, америкалық инвестицияларды тарту және Қазақстанда озық технологиялар енгізу үшін қолайлы жағдай туғызу күн тәртібінде тұр. Қазақстан ЕО-мен ынтымақтастыққа өңірлік және халықаралық қауіпсіздік, экономика, әлеуметтік және мәдени даму салаларында зор мазмұн беруге мүдделі. Біз өзіміздің еуропалық серіктестерімізге инвестициялық қызмет, ірі халықаралық жобаларды іске асыру, біздің елімізге озық технологиялар мен білімді тарту үшін қолайлы жағдай туғызуымыз керек. Біз мәдениетіміз бен тарихымыздың ортақтығы жақындастырып отырған көршілес Орта Азия мемлекеттерімен жан-жақты байланыстарымызды дамыта беруге тиіспіз. Біз үшін мұсылман әлемі елдерімен халықаралық ынтымақтастық пен мәдени алмасулар құрылымдарына белсене қатысу мейлінше табиғи нәрсе. Біз сондай-ақ ислам және Араб Шығысы елдерінің көпшілігімен өзара тиімді және өзара байытатын екіжақты қарым-қатынастарды белсенді дамытып келеміз.

11

ЖАҢА ӘЛЕМДЕГІ ЖАҢА ҚАЗАҚСТАН.2007ж ақпан.

Біз үшінші дүниенің мемлекеті  болуды қойдық. Бұл өткен 10 жылдағы  жұмысымыздың басты қорытындысы. І. “ҚАЗАҚСТАН-2030” СТРАТЕГИЯСЫНЫҢ 10 ЖЫЛДЫҒЫ – ҚАЗАҚСТАН ЭКОНОМИКА МЕН ӨЗ МЕМЛЕКЕТТІЛІГІНІҢ БЕРІК ІРГЕТАСЫН ҚҰРА ОТЫРЫП, ДАМУДЫҢ ЖАҢА КЕЗЕҢІНЕ СЕНІМДІ ҚАДАМ БАСУДА. ІІ. ҚАЗАҚСТАНДЫҚТАРДЫҢ ӨМІР САПАСЫНЫҢ АРТУЫ. ІІІ. ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ДАМУДЫҢ ЖАҢА КЕЗЕҢІ – ЖАН-ЖАҚТЫ ЖАҢҒЫРТУДЫ ЖЕДЕЛДЕТУ. ІV. БӘСЕКЕГЕ ҚАБІЛЕТТІЛІК – ҚАЗАҚСТАННЫҢ ӘЛЕМДІК ЭКОНОМИКА МЕН ҚОҒАМДАСТЫҚҚА ТАБЫСТЫ КІРІГУІНІҢ КІЛТІ. V. ЖАҢА КЕЗЕҢНІҢ НЕГІЗГІ МІНДЕТТЕРІ: Бірінші міндет – экономиканың тұрлаулы дамуын жай қамтамасыз етіп, ұстап тұру емес, оның өсуін басқару. Екінші міндет – өңірлік экономикада сапалық жаңа табыстарға жету және жаһандық экономикаға толыққанды қатысуды қамтамасыз ету. Үшінші міндет – өндіруші сектордың тиімділігін арттыру. Төртінші міндет – өндірістің шикізаттық емес секторының дамуын, экономикалық әртараптандырылуын қамтамасыз ету өте-мөте маңызды. Бесінші міндет – өңірлік және жаһандық экономикадағы өзіміздің жаңа рөлімізге сәйкес осы заманғы инфрақұрылымды дамыту. Алтыншы міндет – осы заманғы білім беру мен кәсіптік қайта даярлау, “парасатты экономиканың” негіздерін қалыптастыру, жаңа технологияларды, идеялар мен көзқарастарды пайдалану, инновациялық экономиканы дамыту. Жетінші міндет – атаулы әлеуметтік қолдау және әлеуметтік саланы нарық қағидаттары негізінде дамыту. Сегізінші міндет – дамуымыздың жаңа кезеңінің ығытына сәйкес саяси жүйемізді жаңғырта жаңарту. VІ. ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ПАТРИОТИЗМ МЕН САЯСИ ЕРІК-ЖІГЕР – ЖАҢА ҚАЗАҚСТАНДЫ ҚҰРУДЫҢ АСА МАҢЫЗДЫ ФАКТОРЛАРЫ.

ІІ бөлім.    “ҚАЗАҚСТАН – 2030” СТРАТЕГИЯСЫ ҚАЗАҚСТАН ДАМУЫНЫҢ ЖАҢА КЕЗЕҢІНДЕ.Ішкі және сыртқы саясатымызды аса маңызды 30 бағыты.

І. Қолымызда бар  мүмкіндіктерді айқындау және пайдалану, сондай-ақ жаңа бәсекелестік артықшылықтар  қалыптастыру арқылы Қазақстанды жаһандық экономикаға ойдағыдай кіріктіруге  бағытталған мемлекеттік саясат.Бірінші бағыт – Экономиканың бәсекеге қабілеттілігінің орнықты сипатын қамтамасыз етуге бағытталған толымды стратегия әзірлеу және оны іске асыру.Екінші бағыт – Әлемдік шаруашылық жүйесінде қазақстандық “тауашаларды” іздестіру, оларды қолға қарату және жасақтау.Үшінші бағыт – Іргелі және “серпінді” жобаларға қатысу.Төртінші бағыт – Мемлекеттік холдингтердің қызметін шоғырландыру және олардың жұмысын халықаралық стандарттарға сәйкес ұйымдастыру.Бесінші бағыт – Өндіруші сектордың тиімділігі мен макроэкономикалық қайтарымдылығын едәуір арттыру.Алтыншы бағыт – Ырықтандыру жағдайында қаржы жүйесінің орнықтылығы мен бәсекеге қабілеттілігінің жаңа деңгейі.Жетінші бағыт – Қазақстан үшін тиімді жағдайларда БСҰ-ға кіру.

ІІ. Әртараптандыру, инфрақұрылымдық  дамыту және жоғары технологиялық одан әрі индустрияландыру негіздерін жасау  арқылы Қазақстан экономикасының өсуі мен тұрлаулылығын басқаруға  бағытталған мемлекеттік саясат.Сегізінші бағыт – Экономиканы әртараптандыру және шикізаттық емес секторды дамыту.Тоғызыншы бағыт – Жоғары технологияларды енгізуге және инновацияларды қолдауға бағытталған біртұтас мемлекеттік стратегия жүргізу.Оныншы бағыт – Экономикалық өсу мен бәсекеге қабілеттіліктің өңірлік орталықтарын қалыптастыру және олардың жұмыстарын бастауы.Он бірінші бағыт – Мемлекеттік-жекеменшік әріптестіктің негізінде стратегиялық инфрақұрылымды дамыту, сондай-ақ осы саладағы басқару сапасын көтеру.Он екінші бағыт – Электрэнергетикалық ресурстарды дамыту және атом энергетикасының негіздерін жасау.Он үшінші бағыт – Шағын және орта бизнесті қолдау жөніндегі дәйекті іс-қимыл.Он төртінші бағыт – Халықаралық талаптарға сай келетін техникалық стандарттарды жедел әрі барлық жерлерде енгізу.Он бесінші бағыт – Жеке меншік институтын және контрактілік қатынастарды дамыту.Он алтыншы бағыт – Қазақстанды одан әрі индустрияландыру негіздерін қалыптастыру.

ІІІ. ЕҢБЕК РЫНОГЫНЫҢ  ДАМУ ЫРҒАҒЫ МЕН КЕЛЕШЕГІНЕ СӘЙКЕС КЕЛЕТІН БІЛІМ БЕРУ МЕН КӘСІПТІК ҚАЙТА ДАЯРЛАУДЫҢ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ СТАНДАРТТАРЫН  ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУГЕ БАҒЫТТАЛҒАН МЕМЛЕКЕТТІК  САЯСАТ.

Он жетінші бағыт  – Бастауыш және орта білім беру, сондай-ақ кадрларды қайта даярлау  жүйесін әлемдік стандарттарға  жақындату.Он сегізінші бағыт – Оқу орындарын халықаралық стандарттар деңгейінде аттестациялауды енгізу, жоғары білім беру саласында нақтылы және инженерлік ғылымдарды басым дамыту.Он тоғызыншы бағыт – “Парасатты экономика” негіздерін қалыптастыру.

ІV. ОСЫ ЗАМАНҒЫ  ӘЛЕУМЕТТІК САЯСАТ: БАСТЫ НАЗАРДА  – АДАМДАРДЫҢ СҰРАНЫСЫ МЕН ҚАЖЕТТІЛІКТЕРІ ЖӘНЕ ЖҰМЫС ОРЫНДАРЫН ЖАСАҚТАУ

Жиырмасыншы бағыт  – Тұрғын үйдің қол жететіндей болуын қамтамасыз ету және жылжымайтын  мүлік нарығын дамыту саласындағы  дәйекті саясат.Жиырма бірінші бағыт – Медициналық қызмет көрсету сапасын жақсарту және денсаулық сақтаудың жоғары технологиялық жүйесін дамыту.Жиырма екінші бағыт – Жинақтаушы зейнетақы жүйесін дамыту

V. ЖАҢА КЕЗЕҢНІҢ  ЫҒЫТЫНА ҚАРАЙ САЯСИ ЖӘНЕ ӘКІМШІЛІК ДАМУ

Жиырма үшінші бағыт – Саяси жүйені дамыту.Жиырма төртінші бағыт – Әкімшілік реформаларды іске асыру және атқарушы билікті жаңарту.Жиырма бесінші бағыт – Қоғамдық келісім мен тұрақтылықты одан әрі нығайту үшін Қазақстан халықтары Ассамблеясының рөлін көтеру.Жиырма алтыншы бағыт – Қазақстан халықтарының рухани дамуы және үштұғырлы тіл саясаты.Жиырма жетінші бағыт – Құқық қолдану іс-тәжірибесін жетілдіру және құқық тәртібін нығайту

VІ. ҚАЗАҚСТАННЫҢ  ЖАҢА ӨҢІРЛІК ЖӘНЕ ГЕОСАЯСИ ЖАУАПКЕРШІЛІГІ

Жиырма сегізінші бағыт – Қазақстанның жаңа халықаралық жауапкершілігі, көп бағытты сыртқы саясатты дамыту және жаһандық қатерлерге қарсы күреске қатысу.Жиырма тоғызыншы бағыт – Қазақстанның өңірлік тұрақтылықты қамтамасыз етудегі, Орталық Азия елдерінің экономикалық ықпалдастығын дамыту мен Каспий және Қара теңіз аймағындағы серпінді рынокты қалыптастырудағы белсенді рөлі.Отызыншы бағыт – Қазақстанның “өркениеттердің үндесуін” дамытудағы мәдениетаралық және конфессияаралық орталық ретіндегі тұғырын бекемдеу.

12

ҚАЗАҚСТАН ХАЛҚЫНЫҢ ӘЛ-АУҚАТЫН АРТТЫРУ —МЕМЛЕКЕТТІК САЯСАТТЫҢ БАСТЫ МАҚСАТЫ. 2008ж  ақпан.

Экономика.Бірінші – өндіруші сектор. Екінші– экономиканың негізгі  секторларын озық инфрақұрылымдық  қамтамасыз ету. Үшінші. “30 корпоративті көшбасшы” бағдарламасын іске асыру  экономиканың шикізаттық емес секторын іс жүзінде дамытуға ықпал етеді.

Ауыл шаруашылығы. Бірінші. Елдің азық-түлік қауіпсіздігі қамтамасыз етілуге тиіс.Ол үшін ауыл шаруашылығына  және тамақ өнеркәсібіне инвестициялар  тартуды ұлғайту қажет. Қазақстан  азық-түліктің негізгі түрлері бойынша  өз қажеттілігін қамтамасыз етеді әрі  экспорттық әлеуетке ие. Екінші. Ауыл шаруашылығының өнімдерді экспортқа шығаратын  секторларын күшейтуге күш-жігерді  шоғырландырудың маңызы зор. Атап айтқанда, Каспий және Қара теңіздердің порттары арқылы өтетін және Қытай бағытындағы  экспорттық арналарды кеңейту қажет.Үшінші. Мал шаруашылығы саласы да үлкен экспорттық әлеуетке ие. Қосымша шара ретінде ветеринария жүйесін халықаралық стандарттарға көшіру қажет.

Енді макроэкономикалық саясаттың басымдықтары туралы. Бірінші. Қаржылық бақылау агенттігінің жұмысын жүйелі түрде нығайту қажет. Екінші. Салық жүйесін Қазақстанның жаңа сатыдағы дамуының міндеттерімен сәйкестендіру қажет. Үшінші. Экономикамыздың тиімділігі мен бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз етудегі айрықша миссияны менің тапсырмам бойынша жаңадан құрылған Бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттік атқаратын болады. Төртінші.Инфляцияға қарсы күресті күшейту қажет. Инфляцияның жаһандық экономикалық үдерістер тарапынан болатын қысымның күшейе түсуінен де ұлғайып отырғанын ескеріп, Үкімет тарапынан ойластырылған және сол әрекеттерге сәйкес іс-шаралар қабылдануы қажет.

Білім беру саласы. Бірінші. Білім және ғылым министрлігі үш жылдың ішінде заманға сай білім алуға және озық технологияларды игеруге мүмкіндік беретін білім берудің тиімді инфрақұрылымын жасауды аяқтайтын болсын. Екінші. Үкіметке, мемлекеттік холдингтерге облыстардың, Астана және Алматы қалаларының әкімдерімен бірлесе отырып кәсіптік-техникалық білім беруді одан әрі дамыту бағдарламасын әзірлеп, іске асыруды тапсырамын. Үшінші. Үкімет “Тілдердің үш тұғырлылығы” мәдени жобасын іске асыруды жеделдетуі тиіс. Бүкіл қоғамымызды топтастырып отырған мемлекеттік тіл ретінде қазақ тілін оқыту сапасын арттыру қажеттігіне ерекше назар аударғым келеді. Төртінші. Әзірге халықты мектепке дейінгі балалар мекемелерімен қамтамасыз етуде “бетбұрыс” жасала қойған жоқ. Үкімет пен әкімдер барлық жерде бұл проблеманы терең зерделеп, осы негізде бұл мәселенің шешімін әзірлеуі тиіс.

Денсаулық сақтау жүйесі. Бірінші. Үкімет денсаулық сақтау нысандарын қалпына келтіру мен дамыту жөніндегі жұмысты жандандыруы қажет. Екінші. Ауруды емдеуден гөрі оның алдын алудың арзанға түсетінін есепке ала отырып, басымдықты аурудың алдын алуға, яғни ең озық әдістерді енгізу арқылы алдын ала диагностика жүргізу, ауруды анықтау мен емдеу сияқты қолданыстағы бағдарламаларды қайта саралауға бағыттаған жөн. Үшінші. Денсаулық сақтау, Білім және ғылым министрліктеріне бірлесе отырып ауруханалардың медициналық қызметкерлерінің, соның ішінде медицина қызметкерлерін қосымша даярлау мен қайта даярлау, оларды сертификаттау мен лицензиялау жолымен біліктілігін арттыру бағдарламасын әзірлеуді тапсырамын. Төртінші. Ерекше назар халықты дәрі-дәрмекпен қамтамасыз етуге аударылуы тиіс. Елге әкелінетін медициналық препараттардың сапасына қатаң бақылау орнатып, белсенді түрде отандық фармацевтикалық фабрикаларды құруға қажетті инвестиция тарту қажет. Бесінші. “Дені сау ұлт” үшін инфрақұрылымын дамытудың маңызы жоғары. Балалық шақтан бастап дене шынықтыру мен спорттық даярлыққа және оған ең қолайлы мүмкіндіктер туғызуға ерекше ден қойылуы керек.

Мемлекеттік тұрғын үй бағдарламасына мына бағыттар бойынша өзгерістер енгізу қажеттілігі пісіп-жетілді.Бірінші. Мемлекеттік қызметкерлерге және бюджеттік саланың еңбеккерлеріне тұрғын үй құрылысының жинақ жүйелері арқылы жылдық мөлшері 4 пайыздан аспайтын алдын ала тұрғын үй займдарын беруді жүзеге асыру керек.Екінші. Жалға берілетін тұрғын үй құрылысына, оның ішінде мемлекеттік қызметкерлер мен бюджеттік сала еңбеккерлері үшін салынатын үйлерге екпін түсірген жөн. Өзінің жеке меншік тұрғын үйлерін салғысы келетін азаматтар үшін мемлекет жеке меншік құрылысына арналған инфрақұрылымдар қалыптастырады. Үшінші. Құрылыс компанияларының қызметінде мөлдірлікті және саладағы бәсекелестікті арттыру дәрежесін заңды түрде қамтамасыз ету керек. Тұрғын үй құрылысы үлескерлерінің құқықтарын қорғауды арттыру қажет. Төртінші. Жеке меншік тұрғын үй құрылысында индустриялық, арзан және экологиялық таза технологияларды игеру басымдыққа ие болуға тиіс. Шет мемлекеттердің озық тәжірибелерін кеңінен қолдану керек.Бесінші. Биылғы жылы өзінің 10 жылдығын атап өткелі отырған біздің елордамыз Астананы одан әрі дамыту маңызды міндет болып саналады.

Тұрғындардың әл-ауқатын  жақсарту барлық дәрежедегі әкімдердің бірінші кезектегі міндеті болып  қалуға тиіс. Сондықтан мына бағыттарда мақсатты түрде жұмыс жүргізу  керек.Бірінші. Бюджеттің нәтижелілігін  арттыру. Тұрғындардың әлеуметтік әл-ауқатын  арттыруға арналмаған барлық шығындарды қысқарту қажет. Екінші. Әкімдер инфрақұрылымдарды, әсіресе, жергілікті маңызы бар жолдарды барынша дамытуды қамтамасыз етуі керек.Үшінші. Жер телімдерін жасырын бөлу тәсілінің  тәжірибесін тоқтату керек. Барлық жер телімдері ашық аукциондар арқылы бөлінуге тиіс. Бұл ретте тек ӘКК  қызметтеріне арналған жер телімдеріне  ғана артықшылық беріледі.

13

ДАҒДАРЫСТАН ЖАҢАРУ МЕН ДАМУҒА.2009ж наурыз.

Возможности для развития рынка труда. Во-первых, это реконструкция и модернизация коммунальных сетей. Это - объекты и сети водоснабжения, теплоснабжения, энергетики и канализации. Во-вторых, это строительство, реконструкция и ремонт автомобильных дорог местного значения, а также обновление социальной инфраструктуры, прежде всего школ и больниц. В-третьих, объекты местного значения в каждом конкретном населенном пункте. Это может быть благоустройство и озеленение, ремонт дорог, клубов или других объектов по усмотрению местных властей. На эти цели должны быть выделены целевые трансферты. В-четвертых, это расширение социальных рабочих мест и организация молодежной практики. В наших планах - строительство магистрального газопровода «Бейнеу-Бозой-Акбулак», реконструкция автодорожного транзитного коридора «Западная Европа - Западный Китай». В этом году мы начинаем подготовительную работу. Там будут работать 5 тысяч человек, а в 2010-2012 годах - до 50 тысяч человек.

14

ЖАҢА ОНЖЫЛДЫҚ – ЖАҢА ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨРЛЕУ – ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЖАҢА МҮМКІНДІКТЕРІ.2010ж қаңтар.

1. 2010 Стратегиялық жоспарын іске  асыру – ел дамуының аса  маңызды шебі. 2. Дағдарыс кезеңі – дұрыс шешімдер қабылдау уақыты. 3. 2020 Стратегиялық жоспары –көшбасшылыққа қазақстандық жол :               3.1 Экономиканы әртараптандыру – табыс кілті.                                                                          3.2 Сауатты сауда саясаты – экономиканың бәсекеге қабілеттілігіне қолдау.    3.3 Инвестициялар тарту                                      3.4 Кәсіпкерлік – жаңа экономиканың қозғаушы күші                                                                3.5 Отандық тауарлар – 2020 Жоспарын жүзеге асырудың табыстылық индикаторы 3.6 Өңірлердің дамуы – елдің дамуы     3.7 2020 Стратегиялық жоспарын іске асырудың базалық шарттары

4. Адам – елдің басты байлығы:   4.1 Білім беру              4.2 Денсаулық сақтау  4.3 Өмір сапасын жақсарту және әлеуметтік қорғау    4.4 Ардагерлерге қамқорлық                               4.5 Тұрғын үй-коммуналдық сектор саласындағы саясат

5. Ішкі саяси тұрақтылық – 2020 Стратегиялық жоспарын іске асырудың  сенімді іргетасы

6. Сыртқы саясат.

15

БОЛАШАҚТЫҢ ІРГЕСІН  БІРГЕ ҚАЛАЙМЫЗ! 2011ж қаңтар.

1. Жеделдетілген экономикалық жаңғырту – Үдемелі инновациялық индустрияландыру бағдарламасының жалғасы 2. Әлеуметтік жаңғырту – жаңа әлеуметтік саясат: 2.1. Білім беру. Орта білім берудің 12 жылдық моделі енгізілуде. Бүгінде жаңа «Назарбаев университеті» арқауында нарық сұранысына бағдарланған жоғары оқу орнының инновациялық моделі қалыптастырылуда. Сапалы білім беру Қазақстанның индустрияландырылуының және инновациялық дамуының негізіне айналуы тиіс.   2.2. Денсаулық сақтау. Бірінші кезекте, олар балалар, жасөспірімдер, бала туу жасындағы әйелдер.

  2.3. Тілдерді дамыту Мен қазіргі заманғы қазақстандық үшін үш тілді білу – әркімнің дербес табыстылығының міндетті шарты екендігін әрдайым айтып келемін.

Сондықтан 2020 жылға қарай  ағылшын тілін білетін тұрғындар саны кемінде 20 пайызды құрауы тиіс деп есептеймін.

.   2.4. Жұмыспен қамтудың жаңа стратегиясы. Екі жыл ішінде дағдарысқа қарсы «Жол картасы» шеңберінде біз халықты еңбекпен қамтамасыз етіп, жұмыссыздықты азайттық және қалаларымыз бен селоларымыздағы инфрақұрылымдарды жақсарттық.

   2.5. ТКШ-ны жаңғырту. Мемлекет халықаралық қаржы институттары мен біздің банктерімізді тарта отырып, жеке инвесторларға, кәсіпорындар мен азаматтарға тұрғын үйлер мен коммуналдық нысандарды жөндеу және реконструкциялау үшін қаржыландырудың бірлескен арнайы тетіктерін ұсынады.

     2.6. Сапалы ауыз су. Жерасты суларының әлеуетін кеңінен пайдаланып, сумен қамтамасыз етудің жаңа нысандарын салу кезінде жүйелі қадамдар жасау керек.

2020 жылға қарай сумен  қамтамасыз етудің орталық желісіне қолжетімділік қалаларда 100 пайызды құрауы тиіс.

  2.7. Табыстардың артуы – өмірдің  жаңа сапасы. Енді барлығы Үкімет пен жергілікті билік органдарының бұл міндеттерді қалай орындайтынына, бұл жұмыстың қалай ұйымдастырылатынына байланысты болмақ.

16

ӘЛЕУМЕТТІК-ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖАҢҒЫРТУ-ҚАЗАҚСТАН  ДАМУЫНЫҢ БАСТЫ БАҒЫТЫ. 2012ж қаңтар.

Біздің міндетіміз – экономиканы  осы сынаққа дайындау, оны әртараптандыруды жалғастыру болып табылады.Біз 2015 жылға  қарай табысы жоғары елдердің қатарына қосылуды көздеп отырған елміз.

Бірінші. Қазақстандықтардың жұмыспен қамтылуы.Жұмыспен қамту 2020 программасының соңына қарай 1,5 миллион адам сапалы  жұмыспен қамтамасыз етілуі керек.

Екінші. Қолжетімді баспана. Соның бәрін жаңа «Қолжетімді баспана-2020» бағдарламасында анық көрсету қажет. Осыған біз кірісуіміз керек.Мемлекет бұл бағдарламаны тиісті қаражатпен қамтамасыз етеді.

Үшінші. Өңірлерді дамыту мәселесі. Бұл үшін алдымен жаңа зауыттар көп салынып, жаңа жұмыс орындары ашылып, әлеуметтік инфрақұрылым қарқынды дамуы қажет.Бүгінде әлемнің көп елдерінде осылай жасалуда.Қазақстанда келешегі зор қалалар шоғырына Астана, Алматы, Ақтөбе, Ақтау, Шымкент шаһарлары жатады. Сонымен қатар, жергілікті шағын және орта бизнеске қолдау көрсету шараларын қаперде ұстаған жөн.Жергілікті өзін өзі басқаруды жетілдіріп, барша жергілікті даму мәселелерін шешуге азаматтардың қатысуын кеңейту аса маңызды.

 Четвертое. Повышение качества государственных услуг населению. следует развивать Электронное правительство. важный вопрос модернизации - упрощение административных процедур. нужно повышать компьютерную грамотность  населения, в том числе за счёт различных  стимулирующих программ.

Пятое. ХХI век предъявляет высокие требования к управлению современным государством, которое все больше усложняется. Наша важнейшая задача – подготовить квалифицированный политический класс управленцев. Специальная комиссия будет подбирать кандидатуры по критериям образования и профессионализма, высоким моральным качествам, инициативности и успешности работы на порученных участках.

Шестое. Модернизация судебной и правоохранительной систем. Важный вопрос - качественное кадровое обновление правоохранительных и специальных органов. Надо изучить и использовать опыт других стран. Необходимо переходить к декларированию не только доходов, но и расходов государственных служащих.

Седьмое. Качественный рост человеческого капитала в Казахстане. Это, прежде всего, образование и здравоохранение. внедрять в процесс обучения современные методики и  технологии. важно повышать качество педагогического состава. надо создать независимую систему подтверждения квалификации.

Восьмое. Совершенствование пенсионной системы. Правительству совместно с Национальным Банком до конца первого полугодия необходимо выработать предложения по совершенствованию пенсионной системы.

Девятое. Индустриально-инновационные проекты. Социальная значимость проектов в рамках индустриально - инновационного развития абсолютна.Эта программа остаётся главным ориентиром модернизации экономики.

Десятое. Развитие сельского хозяйства. Нам следует разработать и внедрить государственную систему гарантирования и страхования займов для снижения рисков частных инвестиций в аграрное производство.Необходимо найти альтернативные пути для расширения доступа фермеров к финансированию.

17

«Қазақстан-2050» Стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты.2012ж желтоқсан.

І. ҚАЛЫПТАСҚАН ҚАЗАҚСТАН – мемлекеттілігіміздің, ұлттық экономикамыздың, азаматтық қоғамымыздың,  

қоғамдық келісіміміздің, өңірлік көшбасшылығымыз Бен халықаралық беделіміздің дағдарыста сыналуы

ІІ. ХХІ ҒАСЫРДЫҢ ОН ЖАҺАНДЫҚ СЫН-ҚАТЕРІ

ІІІ. "Қазақстан-2050" Стратегиясы -  тым құбылмалы тарихи жағдайдағы жаңа Қазақстан үшін жаңа саяси бағыт 

1. Қуатты да табысты мемлекет. Біз шекарамызды заңдық тұрғыдан ресімдедік. Елдің тұтастандырылған экономикалық кеңістігін құрдық. Елде өндірістік байланыстарды қайтадан орнықтырып, нығайттық. Бүгінде барлық өңірлер бір-бірімен ажырағысыз байланыста жұмыс істейді. Біздің еліміз  кеңестен кейінгі кезеңдегі күллі кеңістікте  ЕҚЫҰ-ға төрағалық еткен, осы Ұйымның Саммитін өткізген және ғаламдық ауқымдағы іс-шара – ЭКСПО-2017-ні өзінде өткізетін бірінші ел екенін  айтсақ та жеткілікті.

2. Демократияландыру мен ырықтандырудың орнықты процесі. Біз «Алдымен экономика – cодан соң саясат» деген айқын формуламен ілгерілеп келеміз.

3. Түрлі әлеуметтік, этникалық және  діни топтардың келісімі мен  татулығы. Қазақстан жаһандық конфессияаралық үнқатысу  орталығына айналды.

4. Ұлттық экономика. Халықаралық  еңбек бөлінісіндегі біздің роліміз. Кәсіпкерлік қызмет үшін негізгі талаптар мен заманауи салық жүйесі қалыптасты. Әлемнің барлық елдері өз дамуын салыстыратын мойындалған рейтингтер бар. Осыдан алты жыл бұрын мен алдымызға әлемнің бәсекеге қабілетті 50 елінің қатарына кіру жөнінде жалпыұлттық міндетін қойдым. Қазақстан Дүниежүзілік экономикалық форумның рейтингінде 51-орынды иеленді.

5. Қоғамдық тұрақтылық пен келісімді  қамтамасыз еткен күшті әлеуметтік  саясат. Білім берудің мектепке дейінгіден бастап жоғары білімге дейінгі барлық деңгейлерін түбегейлі жаңғыртуға бағытталған Білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасы іске асырылуда.

Біздің адам капиталын  дамытудағы ұзақмерзімді салымдар саясатымыздың  арқасында қазіргі талантты жас  ұрпақты өсірдік.

6. Әлемдік қауымдастық таныған  ел. Соңғы 2-3 жылда Қазақстан Республикасы Еуропадағы Қауіпсіздік пен Ынтымақтастық Ұйымына, Ислам Ынтымақтастығы Ұйымына және Ұжымдық Қауіпсіздік Ұйымына төрағалық етті.

Астана экономикалық форумында  біз диалогтың жаңа форматын – G-global-ды ұсындық. Бұл бастаманың мәні – әділетті де қауіпсіз әлемсипатын жасау ісінде күш-жігерді біріктіру.

7. Ядролық қаруды таратпау режімін  ілгерілетудегі  біздің белсенді роліміз. Әлемде алғашқы болып Семей ядролық полигонын жауып және атом қаруынан бас тарта отырып, біз жетекші ядролық державалардан – АҚШ-тан, Ресейден, Ұлыбританиядан, Франциядан және Қытайдан қауіпсіздігімізге берік халықаралық кепілдік алдық. Бұдан үш жыл бұрын БҰҰ-ның Бас Ассамблеясы   29 тамызды  Халықаралық ядролық сынақтарға қарсы іс-қимыл күні деп жариялау туралы  ұсынысымды қолдады.

8. "Қазақстан-2030" Стратегиясы. Негізгі қорытындылар.

Бірінші сын-қатер – тарихи уақыттың жеделдеуі. Соңғы 60 жылда Жер  тұрғындарының саны үш есе көбейді, ол 2050 жылға қарай 9 млрд. адамға жетеді. Осы кезең ішінде әлемдік ішкі жалпы өнім 11 есе өсті.

Екінші  сын-қатер – жаһандық демографиялық  теңгерімсіздік. Жаһандық демографиялық теңгерімсіздік күн өткен сайын күшейе түсуде. Жалпыәлемдік тренд – адамзаттың қартаюы. Енді 40 жылдан кейін алпыс жастан асқан адамдардың саны 15-ке толмағандардан асып түседі. Туудың азаюы және адамзаттың қартаюы көптеген елдерде еңбек нарығындағы проблемаларға, атап айтқанда, еңбек ресурстарының жетіспеушілігіне сөзсіз әкеледі.

Үшінші  сын-қатер – жаһандық азық-түлік қауіпсіздігіне төнетін қатер. Бүгіннің өзінде әлемде миллиондаған адам аштыққа ұшырап, миллиардқа жуық адам тағамның ұдайы жетіспеушілігін бастан кешіруде. Тамақ өнімдерін өндіруде революциялық өзгерістер жасамаса, осынау үрейлі цифрлар тек өсе түспек.

Төртінші  сын-қатер – судың тым тапшылығы. Әлемдік су ресурстары да қатты қысым көріп отыр.

Бесінші сын-қатер– жаһандық энергетикалық қауіпсіздік. Барлық дамыған елдер баламалы және «жасыл» энергетикалық технологияларға инвестицияны ұлғайтуда.

Алтыншы сын-қатер – табиғи ресурстардың сарқылуы.

Жердің табиғи ресурстарының  шектеулілігі, түгесілуі жағдайында адамзат тарихындағы теңдесі жоқ тұтынудың өсуі әр бағыттағы, келеңсіз де, оң да үдерістерді үдете түседі.

Жетінші сын-қатер – Үшінші индустриялық революция.

Адамзат Үшінші индустриялық революция табалдырығында тұр, ол өндіріс ұғымының өзін өзгертеді. Технологиялық жаңалықтар әлемдік нарықтың құрылымы мен қажеттіліктерін түбегейлі өзгертеді. Біз бұрынғыға қарағанда мүлде өзгеше технологиялық болмыста өмір сүріп жатырмыз.

Сегізінші сын-қатер – үдей түскен әлеуметтік тұрақсыздық. Қазіргі уақытта ең үлкен әлемдік проблемалардың бірі – күшейе түскен әлеуметтік тұрақсыздық. Оның негізгі себебі – әлеуметтік теңсіздік.

Тоғызыншы сын-қатер – өркениетіміз құндылықтарының дағдарысы. Әлем ауыр дүниетанымдық және құндылық дағдарысты бастан кешіріп отыр. Өркениеттер қақтығысы, тарихтың ақыры, мультимәдениеттің күйреуін жариялайтын үндер жиі естіледі. Жылдар бойы сыннан өткен құндылықтарымызды қорғай отырып, біз үшін осынау кертартпа көзқарастан тартынуымыздың принципті маңызы бар. Өз тәжірибемізден білетініміз, біздің «осал тұсымыз» деп атаған көпэтностылығымыз бен көпконфессиялығымызды өз артықшылығымызға айналдыра алдық.

Оныншы сын-қатер –әлемдік жаңа тұрақсыздық қаупі. Еуроодақтағы жоқ дегенде бір мемлекеттің ықтимал дефолты «домино әсерін» тудырып, біздің халықаралық резервтеріміздің сақталуы мен экспорттық өнім беруіміздің тұрақтылығына күмән туғызуы мүмкін. Осыған байланысты біз халықаралық ахуал дамуының кез келген көрінісіне жан-жақты дайын болу үшін биліктің барлық тармақтарының, мемлекет пен қоғамның ойластырылған, келісілген және үйлестірілген бағытын тұжырымдауға тиіспіз.

1. ТҮГЕЛ ҚАМТИТЫН ЭКОНОМИКАЛЫҚ  ПРАГМАТИЗМ. Экономикалық және басқару шешімдерін түгелдей экономикалық мақсаттылық және ұзақ мерзімді мүдделер тұрғысында қабылдау. Қазақстан толыққанды бизнес-серіктестік ретінде қатыса алатын жаңа нарықтық тауашаларды айқындау. Экономикалық дамудың жаңа тіректерін құру. Экономикалық әлеуетті арттыру мақсатында қолайлы инвестициялық ахуал құру. Инвестициядан алынатын кірістілік пен қайтарым. Экономиканың тиімді жеке секторын құру және мемлекеттік-жекеменшік серіктестікті дамыту. Экспортты мемлекеттік ынталандыру.

2. КӘСІПКЕРЛІКТІ – ҰЛТТЫҚ ЭКОНОМИКАНЫҢ  ЖЕТЕКШІ КҮШІН ЖАН-ЖАҚТЫ ҚОЛДАУ. Біз адамға ол үшін мемлекет барлық проблемаларын шешіп беруін күтпей, өзін бизнесте сынап көруге, елде жасалып жатқан экономикалық өзгерістерге толыққанды қатысушыға айналуына жағдай туғызуымыз керек. Мемлекеттік-жекеменшік әріптестігі принципіне негізделген сенімді диалог құру үшін бизнесті топтастыруды жалғастыру керек, ол бұл жаңа стратегияны жүзеге асыруда кең ауқымды және барлық кәсіпкерлердің тартылуы міндетін шешіп береді.Мемлекет өзінің ролін өзгертуі тиіс. Бізге кең ауқымды жекешелендірудің екінші толқыны қажет.

3. ӘЛЕУМЕТТІК САЯСАТТЫҢ  ЖАҢА ПРИНЦИПТЕРІ – ӘЛЕУМЕТТІК КЕПІЛДІКТЕР ЖӘНЕ ЖЕКЕ ЖАУАПКЕРШІЛІК. Мемлекет, әсіресе, жаһандық дағдарыс жағдайында, азаматтарға ең төменгі әлеуметтік стандарт кепілдігін беруі тиіс.Басты міндет – кедейшіліктің өсуіне жол бермеу. Мемлекет әлеуметтік қолдауды тек бұған мұқтаж топтарға ғана көрсетуі тиіс. Еңбекпен қамтуды қамтамасыз ету және еңбек төлемі саясатын жаңғыртуға тиіспіз.

4. БІЛІМ ЖӘНЕ КӘСІБИ МАШЫҚ –  ЗАМАНАУИ БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІНІҢ,  КАДР ДАЯРЛАУ МЕН ҚАЙТА ДАЯРЛАУДЫҢ  НЕГІЗГІ БАҒДАРЫ. Бәсекеге қабілетті дамыған мемлекет болу үшін біз сауаттылығы жоғары елге айналуымыз керек. Жаңа технологиялық толқын жалына жармасып, теңдессіз инновациялар жасау барлық елдің қолынан келе бермейді. Біз осыны жете түсінуге тиіспіз.

5. МЕМЛЕКЕТТІЛІКТІ ОДАН  ӘРІ НЫҒАЙТУ ЖӘНЕ ҚАЗАҚСТАНДЫҚ  ДЕМОКРАТИЯНЫ ДАМЫТУ. Біздің мақсатымыз – мемлекеттік басқарудың жаңа түрін қалыптастыру. Ол  қоғамға қызмет ету мен мемлекеттілікті нығайтудың жаңа міндеттеріне сай болуы тиіс.Бізге Мемлекеттік жоспарлау және болжау жүйесін одан әрі жетілдіре түсу керек. Мемлекеттік аппарат бизнес-қауымдастықпен жаңа өзара іс-қимыл жүйесін құруы керек. Мемлекет тәртіпсіздікке мүлдем төзбеушілік принципін ұстануға тиіс. Мемлекет пен қоғам жемқорлыққа қарсы күресетін бір күш болуға тиіс.

6. ДӘЙЕКТІ ЖӘНЕ БОЛЖАМДЫ СЫРТҚЫ САЯСАТ – ҰЛТТЫҚ МҮДДЕЛЕРДІ ІЛГЕРІЛЕТУ МЕН АЙМАҚТЫҚ ЖӘНЕ ЖАҺАНДЫҚ ҚАУІПСІЗДІКТІ НЫҒАЙТУ. Біздің таяудағы мақсатымыз – Еуразиялық экономикалық одақ құру. Осыған орай біз мәселелердің консенсус арқылы шешілетінін нақты мәлімдейміз. Саяси егемендікке қысым көрсетілмейді.

7. ЖАҢА ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ПАТРИОТИЗМ  – БІЗДІҢ КӨПҰЛТТЫ ЖӘНЕ КӨПКОНФЕССИЯЛЫ  ҚОҒАМЫМЫЗ ТАБЫСЫНЫҢ НЕГІЗІ. Қазақстан патриотизмінің іргетасы – барлық азаматтардың тең құқылығы және олардың Отан намысы алдындағы жалпы жауапкершілігі. Барлық этностар азаматтары құқықтарының теңдігі. Қазақ тілі және тілдердің үштұғырлылығы. Қазақстанның болашағы – қазақ тілінде.Қазақ тілі 2025 жылға қарай өмірдің барлық саласында үстемдік етіп, кез келген ортада күнделікті қатынас тіліне айналады. Біз өзіміздің ұлттық мәдениетіміз бен дәстүрлерімізді осы әралуандығымен және ұлылығымен қосып қорғауымыз керек, мәдени игілігімізді бөлшектеп болса да жинастыруымыз керек. Ру мен тайпаға бөліну – ұлттық тұтастықтан айырылудың өте қауіпті түрі. ХХІ ғасырдағы Қазақстандағы дін. Бүгінде біздің халқымыз үшін дәстүрлі емес діни және жалған діни ағымдар мәселесі өткір тұр.